Słownik XVII wieku

Znaczenia:

1. »tak, że dana potrawa ma niedobry smak«: Niésmáczno/ Aduerb. propriè vt, Niésmáczno robi ten kucharz. [...] Insipidè, insipidissimè. Sipontin. Item, v. Niésmákuié mi. Kn 527. Niesmaczno, adv. 1) unschmackhaft, ohne guten Geschmack. [...] 1) sans sel & faveur; fadement; d’une maniére insipide. [...] § 1) niesmaczno ten kucharz robi potrawy. T III 1028. Niesmakowićie, vid. Niesmacznie. T III 1029.

2. »tak, że wywołuje niemiłe uczucia«: I teraz mu zaśpiewam, acz mi niewesoło: Niesmaczno idą pieśni, gdy się poci czoło. SzymSiel 155. A gdyśmy wyjachali pod żaglami na przestrzenią, a ono półokręcie poczęło się niesmaczno jakoś to na tę to na owę stronę przeważać, przesiadł się królewic do swéj łodzi najemnéj, zostawiwszy tam marszałka z kommissarzmi, i tak dobrze na téj łodzi, na któréjżeśmy już byli z królewicem, oni nasi najemnicy wiosłami szastali, ześmy w krótkim czasie daleko za sobą ono półokręcie, że ledwo je widać było, zostawili. PacOb 47. Niésmáczno tr. v. Niéprzyięmnié. Kn 527. Rymopis co śię wodą czéstuié/ tákowy więc nié smáczno rymuié. KnAd 232. Iuż mię tá doleciała nowina niesmácznie; Y wiem że go y słusznie wysłáwiaią hoynie, Ze, lepsze niż w zálotach, szczęście ma ná woynie. CorMorszACyd 164. Niesmaczno, adv. [...] 2) abgeschmackter Weise; unangenehm. 2) fadement; sans esprit, sans goût. [...] 2) ten Poeta barzo niesmaczno pisze. T III 1028.

a) »z niechęcią«: Ktorą odpowiedz lubo niesmacżnie przyiął Tyran, nic iednak po sobie nie pokazał, ale się tym cżasem cicho w Turecką Prżyiazń wkracżał [?]. HistBun 17v.

NIESMACZNO
w funkcji predykatywnej

Formy:

Znaczenia:

1. »nie smakuje«:

Rekcja: komu

Choremu wszystko śię zda gorzko/ niésmáczno. KnAd 65. Niesmaczno mi, nie w smak mi. 1) es schmeckt mir nicht. [...] 1) cela n’est pas à mon goût. [...]. T III 1028. SOL iest przypráwą potráwy wszelákiey/ Bez tey by żaden przyiemnośći takiey/ Nie miał w potráwách: co każe gotować/ Gosćie cżęstować. Nawybornieysze/ gdyby zgotowáne Były potráwy/ dobrze zápráwione/ A gdy nie máło swey zapráwy Soli/ Wszytko nie k woli. Wszytko nie smácżno bez saporu tego/ Nie wdźięcżno ludźiom záżywáć nicżego/ Rzecży nalepsze zdádzą sie bydź złymi/ Bárdzo podłymi. PieśńSkarb 2 nlb.

2. »jest niemiło«:

Rekcja: komu; bezok.

Powiedziałem raz, że kupa była grzeczna i potomstwu bodaj to przykładem było. Ale że nią nic nie robiono, nic nie sprawiono i z niczym ją rozpuszczono, co rozumiecie, jako to braciej i nam niesmaczno było i jest trzemi zjazdami, jeden po drugiem, wyciągnąć się z domów, gospodarstwa i co droższego odbieżeć, koszty, niewczasy podjąć, a bez skutku pożądanego i pociechy rozjechać się. RozRokCz II 103. A nie odchodząc dalej, tam tę noc [myszy] przespały, Ale barzo niesmaczno, bo się obawiały, Aby zaś kto nie przyszedł; co oczy zmrożyły, To je coraz od strachu znowu otworzyły. VerdBłażSet 54. Pieści matka, a przedsię niesmaczno w pieszczocie, A z miłym przyjacielem smaczno i w kłopocie. SzymSiel 106. Trochę mi było iako mowię niesmaczno tam iechac ale przecię maiąc zawsze appetit do widzęnia swiata niewymowiłęm się [...]. PasPam 63. Aleć w płáczu/ nie smáczno báwić się baykámi/ Prawdźiwemi/ przystoyniey/ oblewáć się łzámi. ŁączZwier A2. Pamięci wprzód do wierszów trzeba i nauki, Dopiero wybornych słów; jakby dał jałowo Kapustę: i niesmaczno, i słuchać niezdrowo. PotMorKuk III 323. Ztądci to máło postępku, bo wiele choć drobnieyszych występkow; ztąd oźiembło, niesmáczno w służbie Bożey etc. KowalFPust E4v. Niesmaczno mi, nie w smak mi. [...] 2) es ist mir zuwider. [...] 2) cela ne me plait pas. T III 1028.

● Przysłowia, sentencje, skrzydlate słowa: ● Co wolno/ to niésmáczno. KnAd 100. ● Nié smaczno/ co nié kraśno. KnAd 648.

[więcej cytatów w Korpusie Barokowym]