W TRAKCIE OPRACOWANIA Data ostatniej modyfikacji: 10.04.2012
NIEWART przym.
Słowniki:
SXVI (korpus), Knpod: wart, Tpod: wart, L (; pod: wart; XVIII), SWilpod: niewarty, SW, SJP notują
SStp nie notują
Formy: lp M. ż niewarta; n niewarte; ~ odmiana niezłożona lp M. m niewart; n niewarto
Znaczenia:
1. »taki, za który nie opłaca się dać jakiejś kwoty«: Wart/ nié wart tego/ tyla/ i. nié waży. v. Wáżę tyle/ & Godzien. Kn 1224. Maciek, ten nie ma - tylko jednego wołu, a drugiego szkapę, który pół grzywny nie wart [...]. InwKal I 401. Wart. *Warty. [...] 1) werth, das einen Werth hat. [...] valant; de prix de; qui vaut, qui a la valeur de. [...] to sukno iest warte talar, talera nie warte [...]. nie wart. er tauget nichts, er ist nichts werth. il ne vaut rien. T III 2485-2486.
2. »taki, który nie zasługuje na coś«: Być w tym ostróżnym należy, by kontestacji quovis titulo nicht twej nie czynił żenie [...] Które kontestacje lekce bynajmniej ważyć nie trzeba, ale za pirwszą razą z tym się odezwać claris pactis, że tego ie lubię, za drugą razą zbić kazać, bo taki chłystek cudzych patrzący kominów, nie wart, by się nad nim sam miał mąż pastwić. RadziwHDiar 192.
Ustabilizowane połączenia wyrazowe: nic niewart: Gäntzlich/ cále; das ist gäntzlich nichts werth/ to cále nic nie warto. (nie godno.). ErnHand 364. Szymon ogrodnik: chałupa, stodoła nic nie warto. InwChełm 191. VIN [...] Ce vin n'a que la cappe et l'espée. Infirmi admodum saporis vinum. Wino nic nie warto. DanKolaDyk II, 584.
Przysłowia, sentencje, skrzydlate słowa: JEUX [...] Niewarta gra świecy, francuskie przysłowie, to iest żál się boże y kosztu y czasu ná to łożyć z czego się nigdy niewroci. DanKolaDyk II, 141. CHANDELLE [...] Gra świecy nie warta, więcey straty niż zysku żal się Boże świecy. DanKolaDyk I, 281. ● Gość częsty i długi/ rychło się sprzykrzy. Gość i rybá trzéciego dniá précz/ nie wart/ cuchnié. KnAd 265.
[więcej cytatów w Korpusie Barokowym]
Patrz warty, wart.
Autorka: RB