W TRAKCIE OPRACOWANIA Data ostatniej modyfikacji: 06.11.2017
NIEZWYCZAJNY przym.
Słowniki:
nie notują
Najwcześniejsze poświadczenie: 1656-1688
Formy: lp M. ż niezwyczajna; B. m nżyw niezwyczajny; ż niezwyczajną; N. m niezwyczajnym; Ms. ż niezwyczajnej; lm M. mos niezwyczajni; nmos niezwyczajne; B. nmos niezwyczajne
Znaczenia:
1. »niezwykły, niespotykany, wymyślny, wyjątkowy«: Woiewoda Węsoło iechał że to prawie niezwyczaynym przykładem bez Armaty y piechot wzioł fortecę. PasPam 61v. Czyi to iest partus związek na tego Nowego trzeba Piekła nowe y niezwyczayne wymyslic Cruciatus na tego wołac oStrego miecza y okrutney katowskiey ręki. PasPam 139v. Kiedy pili za zdrowie Carskie Tom ia owe Tytuły musiał wymieniać z karty bo tego zpuł arkusza a trudne bardzo y Niezwyczayne. PasPam 164v.
2. »nienawykły, nieprzyzwyczajony«: Na konnych oni mowili że to ludzie do Szturmow Niezwyczayni puydzie to wrosypkę iak raz ognia dadzą. PasPam 58v.
3. »obcy, nieznany«: Niestraszne lubo Polskiemu Niezwyczayne Narodowi Baltyckiej wody Profunditates. PasPam 147.
Ustabilizowane połączenia wyrazowe: rzecz niezwyczajna:
[więcej cytatów w Korpusie Barokowym]
NIEZWYCZAJNA
w funkcji predykatywnej
Formy:
Znaczenia:
»jest niespotykane«: Ale to osobna co pisze ná inszym mieyscu/ iáko tey własnie nocy ktora woynę Iágełłá Krolá z Krzyżaki vprzedźiłá/ widźiano ná powietrzu Mnichá biedzącego się z Krolem/ ktorego przemogszy Krol/ z niebá ná doł zepchnął/ ktory widok przegráną Krzyżácką/ á wygráną Krolewską znáczył: y przydáie tenże Kromer te słowá: Ani mowa, áni niezwyczáyna nie iest, iż wielkich rzeczy przypadki przyszłe, dziwámi y znákámi iákiemi, lubo ie to obroty sáme niebieski spráwuią, lubo Anyołowie święci, lubo zli czárći, ktorzy ná tym mglistym powietrzu mieszkáią, ácz nie bez dozwolenia Boskiego, bywáią przeznáczone. BemKom 9. Były te obłoczyny 24 Ianuarij Zimy tego Roku nie było nic, ani sniegu, ani Mrozow Rzeka zadna niestawała in Februario Role sprawiano na Iarzynę kwiatki y Trawy były Zyta iare siano bydlę trawy się naiadło zaraz wpost wstąpiwszy Ięczmiony y Owsy siano lubo by ie był mogł siac y dawniey, Przed wielką nocą wszystko pozasiewano y iuz niebyło Zimy y urodzaie były dosc dobre To niezwyczayna w Polszcze I to supra usum że Gęsi Dzikie włoczyły się całe lato stadami wielkimi Co iest Rzecz niezwyczayna koło krakowa y Sęndomierza gdzie się nielęgną, zboza az oganiąno przed nimi bo ie bardzo psowały, ale iakies były odmięnnę nie takie iako te co zawsze bywaią niby trochę srokate koło karkow padały y swoyskiemi Gęsiami y niebardzo były płoche dały się zeyść y kiięm potrącić rozni roznie onich tłomaczyli. PasPam 282. Tę iego nobilitácyą przywileiem swoim utwierdźił Zygmunt I. Krol Polski, ktorym czytał in Ms: Petricov: U Károlá piątego w tákiem był respekcie, że przez dwanaście lat, przez ktore przy Dworze Jego Rezydentem mięszkał, wszędźie był wszystkich y podroży y expedycyi nawet woiennych nierozdźielnym towárzyszem, z tąd pod Tycinem albo Papią, ná klęskę Fráncuzow y Fránciszká Krolá ich poimánie patrzał: z tąd gdy się Károl do Hiszpániy wybrał, lubo innym ablegatom cudzoźiemskim ba y dworskim swoim kazał się ná mieyscu zostáć, Janá przecięż Dantyska, dla mądrey z nim konwersacyi wźiął z sobą, co lubo Camerarius Juris consultus in Meditat: Histor: cent: 3. cap: 68. zwala ná ow czás, kiedy Károl złożywszy Cesarską Koronę y rządy, do Hiszpánii ná uspokoienie się od publicznych zgiełkow unikał, to iednák utrzymać się niemoże: bo Károl godność Cesarską rezygnował 1558. kiedy iuż nie żył Dantiscus: tam go między szláchtę Hiszpáńską policzył, co tym większa rozumiem, ile w tym národźie niezwyczaynieysza; toż przyświádcza Thomas Lansius, Elis: Áurimontanus, y Histor: Polon: Pruthen: fol. 605. NiesKor II 20. 16 Marca wir powietrzny w Bruko nad rzeką Gambią w Asryce z piorunami, błyskawicami, ogniami lataiącemi, z deszczem, co iest niezwyczayna w Marcu w tym kraiu. BohJProg II 186.
[więcej cytatów w Korpusie Barokowym]
Autor: SPas