Słownik XVII wieku

Warianty fonetyczne: OBERSTER || OBERSZTER

Słowniki:
SWil, SW, SJP notują
SStp, SXVI (?), Kn (?), T (?), L (?) nie notują

Formy: lp M. oberszter // oberster; D. oberstera; C. oberszterowi; N. oberszterem; ~ lm M. uż. osob. oberszterowie; C. oberszterom; B. uż. nosob. oberstery; N. obersterami

Etymologia: <niem. Oberster>

Znaczenia:

»pułkownik cudzoziemskiego zaciągu w pułkach piechoty i dragonów«: [...] te Condicye proszącym podałem. 1. Aby przednieysze Oberstery swoie/ to iest/ Obersterá Ianá Streffá/ y Obersterá Máximilianá Teifelá/ ktorzy ich ná ten záćiąg/ y niebespiecżeństwo záprowádźili/ ze wszytkimi ich dobrámi/ ná łáskę y wolą I. K. M. zdrowie ich spuszcżáiąc/ wydáli. RozprawaWojsk A4v. Pod ten cżas własnie/ gdy się ten boi tocżył Oberster Lesel od Seyna przyskocżył/ z Trzema tysięcy ludu kommunego: z Wielu chorągwi powybieránego. ChełHWieść C4v. KROTKA Ale prawdźiwa RELATIA rzeczy tych: Ktore od 12. dniá Styczniá/ Roku 1634. do 28. Lutego/ z Olbráchtem Wállensteynem przeszłym Xiążęćiem Mekelburskim/ Frydlánskim/ Ságáńskim/ Głogowskim: Generałem Woysk CESARZA I. M. y z drugimi Obersterámi; wprzod w Pilznie/ á potym w Egrze przećiwko CESARZOWI I. M. Domowi RAKVSKIEMV, y wszytkiemu Rzymskiemu Páństwu/ przez zdrádźieckie práktyki ná świát się pokazáły. RelWall A. Kratz z diźieśiącią [!] przednich Obersterow y dwiemá Strażnikámi poymány żywcem. WiadCes Av. Po abdankowaniu wszistkiego Rycerstwa, gdy za potrzebowaniem krolia Je-o m Francuskiego, intercessią krolowei Iei misci, teraz nam szczęsliwie panuiącei, a consensem ex Senatus Consulto samego krolia Je-o msci, Oberszter mianowany Regiment od dwuchtysięcy Dragonow do Francii zaciągiwał. VorLetSkarb 228. On iako chciwy zołnierz sławy, nie długo przi rodzicach swych miłych zabawiwszy, chcąc ochotę i serce męskie i w postronnych narodach podac, zwłaszcza ze na ten czas zadnei domowei expeditii nie było, alie alta pax dominabatur, imie swoie niesmiertelnei pamięci i sławie zalecic dał się temusz swemu zaciągnąc Oberszterowi. VorLetSkarb 228. Piszesz WMMPan ze krol IoMSC niewprowadził Cudzozięmcow, A ktoz to iest Generał Frangiel [Wrangel], Oberszter, Bryon, kapitan Grandi. PasPam 195. Waruięmy y Assekuruiemy [...] Urodzonym Marszałkom, Substytutom, konsyliarzom Pułkownikom Oberszterom, Oberszter letmantom, kapitanom, y Ich Porucznikom y wszystkiemu Rycerstwu nikogo nieexcipuią[c]. PasPam 211v. Panowie dla prędszego długow wypłacenia te podadzą sposoby. Naprzod aby IchMSC Panowie [...] Oberszterowie [...], którzy maią bona Regalia [dobra królewskie] [...] dopewnego czasu poczekali. PasPam 216v.

▲ Ustabilizowane połączenia wyrazowe: ▲ oberster armaty: