Słownik XVII wieku

Znaczenia:

»pomieszczenie dla bydła«: Bydlnik ma być porządny w oborze dla bydłá. ZawacGosp Eii. Przyiezdzamy blizey az dwor rabuią Szlachcianka chodzi załamuie ręce tu troczą na konie wiepsze oprawne połcie nie ktorzy Fanty. Bydło na powrozach prowadzą zobory. Rozumiałęm że to iaka Exekucyia. PasPam 154. Swięciłes się na Pasterstwo Owczarni Chrystusowey Ia bym tobie y knieciey [!] Obory gdzie krowy Stoią niedał w kommęndę. PasPam 193v. Ná zimę záś wszelkiemu bydłu wkoło chrostem, álbo choiną, porząnnie ociszyć trzebá oborę. HaurEk 27. Obora, jako z dawna za posesyjej i aukcyjej jmp. aktora była. InwKal I 196. Obory z gruntu zrujnowane; jak drewnem, tak i snopkiem znacznej poprawy potrzebują; wokoło jednak są baliki, lecz popróchniałe, także i słupy. InwKal I 475. Bruk w tej oborze z polnych kamieni. InwKal I 533. Obory ad dextram położone: jedna część nowa, pochylona, ściany w baliki łupane sosnowe, na przyciesiach z wrotami i uliczką weśrzednią. InwKal I 594. Te słowá: Nihil in manibus suis invenerunt, nic w-rękách swoich nie náleźli: Czyta Hieronim S. Non invenerunt omnes viri exercitús manus suas. Nie ználeźli wszyscy Mężowie woyská rąk swoich. [...] Owi pácholikowie, Czeladká, á mowię o złych, co ich to insza wersyia, álbo tłumáczęnie názywa oprawcámi, [...] i ci też źli nie naleźli rąk swoich [...] owo zgołá byli bezręczni, bo tego ręká zostałá, w-owey oborze, z-ktorey wołu, álbo Barána wywiodł [...] nieprzyciśniony nędzą. MłodzKaz I, 78-79. Wydając szlachcic stary corke za młodzika, Kazał zabić z obory na wesele byka. [...] I tym mięsem bykowym nakarmiwszy zięcia Nie będziesz po jednemu z niego miał wnuczęcia. PotFraszBrück II 438. Zeby ladaiakim przychowkiem obory nie niszczały, trzeba miec na to osobliwą animadwertencyą. SprawyCzerUl 410. Chałupa Tomasza gbura totaliter jest dobra, tylko stodółka potrzebuje reparacji; obory i chlewów absolutnie nie masz. InwChełm 58. Obora świni [...] świnek adwentowych 6, świnek latosich 15, wieprzków adwentowych 10, wieprzków latosich 14. InwChełm 61-62. Obora bydła. - [...] wół buroczerwony w lat 6 - 1, wół od karku z moręga czerwony 1. InwChełm 117. Potomki we Włoszech odbieżáłe/ z rázu Obory czynięcemi, á zá czásem Aborigenesami zwano; przeto iż tám beli Nomádami ábo Nimáiącemi domow y własności/ ale [...] z potocznemi się tylko budkámi/ iáko teraz Tátárowie z mieyscá na mieysce zá trzodámi włoczyli. DembWyw 79.

Związki nieprzyporządkowane do znaczeń:

◆ Związki frazeologiczne: ◆ kto [jest] jako bydło do obory gnany z pola: [...] Płakał przecię iako Bobr; a zełzami szczery Iad mu pryskał po Piersiach: kiedy Kawallery I swych widzi Rycerzow iednych, iako wory Na wozach: drugich iako bydło do Obory Gnanych zPola [...]. PotWoj 164. ◆ kto [jest] jako bydło do obory gnany z pola: Iad mu pryskał po Piersiach: kiedy Kawallery I swych widzi Rycerzow iednych, iako wory Na wozach: drugich iako bydło do Obory Gnanych zPola. PotWoj 164.

● Przysłowia, sentencje, skrzydlate słowa: ● Lepiey iest więcey mieć łanow niźli dworow: więcey bydłá ná oborze niźli szat w komorze. PetrSEk 12.