W TRAKCIE OPRACOWANIA Data ostatniej modyfikacji: 03.07.2025
OBRYWEKrzecz m, OBRYWKArzecz ż
Słowniki:
SXVI (obrywek, obrywka), Kn (obrywka, obrywki), L (obrywka; XVII), SWil (obrywka), SW (obrywka) notują
SStp, T, SJP (obrywek, obrywka ) nie notują
Formy: lp M. ż obrywka; D. ż obrywki; B. ż obrywkę; N. ż obrywką; ~ lm M. m albo ż uż. nosob. obrywki; D. m obrywków; ż obrywek; C. m albo ż obrywkom; B. m albo ż uż. nosob. obrywki; N. m albo ż obrywkami
Znaczenia:
1. hasło w opracowaniu - nie podano jeszcze definicjiFraszka i to, że choć praesenti facto wylęże się i zostanie na potym zły przykład i sequela, że kiedy się kilkom biskupom szczodrym być zabaży, a zabaży dla snadniejszych obrywek (bo to nie żądny donatiwy vcommunis na symonią płaszczyk) toties, quoties pinguia et excelsa beneficia vacaverint, zaraz clerus na takie donativa wyciągany będzie. List3KontrybCz III 207. [...] widząc, że senatorowie dla obrywków swych, utraciwszy auctoritatem senatoriam, w po- chlebstwo się brzydkie niemal wszyscy udali, zawołali na bracią, chcąc, aby tak, jako to wszytkim należy, o chorej a prawie konającej ojczyźnie, matce swej, wszyscy radzili. PismoSzlachCz III 358. Dawayże pewnym osobom/ Celniku y Mytniku/ ábo ktoryś Czopowe náiął/ niemáłe iurgielty/ ábo honoraria. Pytay czemu? Sic volo, sic iubeo, mam ia też mieć swoię z tego obrywkę. BemKom 33. Obrywká/ Accessio [...] Dominus esse tenax non debet in lignis, et alijs paruis accessionibus exigendis [...] Peculium [...] Obuentio [...] Suppressio [...]. Obrywká/ ábo vrywka pieniądze zátłumione. Corollarium [...] Captura [...] Auersa pecunia [...]. Kn 578. Vrywká/ vide Obrywká. Kn 1199. Więc, iż w rozpuście zasadzili chcenie, Stajnia, rynsztunek, w małej u nich cenie. Co widząc czeladź, widząc przyjaciele, Każdy z nich drogę do obrywki ściele. LubienSKompBar I 146. Vrywka/ v. Obrywka. SzyrDict 462. Ilekroć się od stołu książęcego wstało, Zawsze wino w kieliszkach pełnych zostawało, Naszych chłopców obrywka; bo jeszcze pan stoi, Jeszcze patrzy, a to już każdy swoję doi. PotFrasz4Kuk I 417. Proboszczowie Meczetu Cesárskiego/ kiedy się im názbiera siłá tych obrywek/ miewáią czásem y po stu Czerwonych złotych ná dźień Intráty. RicWielJMon 46. Lákomstwo Officierow/ w prowádźiło ieszcze inszy sposob obrywek y korrupcyi bárzo szkodliwy/ to iest że przyimuią do komputu Spáhow y Iánczarow/ ludźi niemáiących mieyscá w Regestrze woyskowym. RicWielJMon 205. Máło ieszcze ná tym co y chćiwie pilnie robić, ále chcąc do łácnośći y doskonáłośći trzebá ustáwicznie powinnośći pilnowáć. Bo w dorywkę co czynić większa z tąd rozrywká, niż korzyść y obrywká. JagKal C3. Niedługo potym przyszli Legaci od Poddanych Rolnikow, y Rzemieslnikow narzekając ze ktorzy nad niemi są, przełozeni ciemjęzą ich asż znich krwawy Pot ciecze. A Namiestnicy ich, ze to tym okrutniey czynią, aby y sami ztąd swoje mieli obrywki. A na dowod tego wysypali tu wnet, łez gorzkich, wzdychania cięszkiego, sinych Razow, Guzow, y swieżych Ran (ktore na pokazanie przyniesli) gromadę, uprasżając Miełosierdzia. KomPetrozLab M4v. Naywiększy pożytek ći ludźie máią z Processow/ y Pozwow miedzy osobámi priwátnemi/ gdyż oni Pozwy kłádą/ y Regestr v Sądu trzymáią. Kiedy też obáczą spráwę skłániáiącą się do vgody/ niedádzą się nikomu vprzedźić do tráktowánia zgody/ z ktorey im záwsze obrywka iáka vrośnie. RelWyj 234. Prawdziwie nie bez łez słucham, co powiadasz, mój bracie, a i nie bez śmiechu uważałem, co powiem. Nigdy tak powolnie niedźwiedzie cyganom, cyganie fartycznie błazeńskim obrywkom, faktorowie szalbierskim odbytom nie naskakują, jako prywatnemu przez zgubę publiczną zyskowi nasi teraźniejsi niektórzy panowie. MałpaCzłow 273. obrywka, biens mal aquis et gangnés KulUszDyk 104. Miereidzi Dozorca Meczetu Cesasrskiego, maiący dwoch Eunuchow pod sobą, y innych 50 do podłych usług. Ci maią na dzień 12 aspr, procz obrywek, ktore na nich idą z testamentow ludzi umieraiących. BohFOpis 72. Witay mi to, dobry to zysk, obrywka, dochod, grzanka etc. DudzZbiór 68.
Przysłowia, sentencje, skrzydlate słowa: Jáki táki vrząd/ lépszy niż prosta służbá. Co vrząd/ to obrywká. KnAd 298.
Przenośnie: Bo nie lekarz, ale to był morderca jawny, Ktory maściami łotrom w bokach łatał dziury Wypiekłe poprawując po mistrzu tortury. I gdy sprawiedliwości minister żelazem Dekretowanej głowy nie uciął zarazem, Jego to już obrywka była męczennikow Takich kurować mimo inszych cerulikow, Bo się żaden po kacie ani tknął cechowy Uwolnionej od śmierci takiem kształtem głowy. KorczWiz 31.
2. hasło w opracowaniu - nie podano jeszcze definicjiObrywki/ vrywki źiół/ wierzchołki/ kwiatki oberwáne. Decermina [...]. Kn 578.
3. hasło w opracowaniu - nie podano jeszcze definicji[...] rzucają między sobą piłę nakształt małego balonu wiatrem nadętą, co ją zową pilotą i przepędzają ją z jednego na drugi koniec: którzy przepędzą, ci wygrają. Interim kiedy to czynią, mocą wielką jedna strona na drugą następuje i tak się pięściami, kułakami naganiają, że rzadko który bez obrywki z placu znidzie, komu nos, komu gębę, komu oczy podbiją, a często i na poły umarłego z placu zniosą, ba czasem i umierają z tego żartu [...]. PacOb 142. Własną Kaetus posoką oblawszy się poszedł. Poszedł Arneus: poszedł Meton z Lycydasem; W práwą biodrę postrzelon: Pisenor z Kaumásem. Toż Mermeos/ co świeżo w bieg wszech powyśćigał/ Z obrywką się dostáną słábo w tedy dźwigał. OvŻebrMet 303<293>. Dorozumiewałem się zaraz, że tu coś knuią przeciwko moiemu Panu... Moiemu Panu? nie iest iuż nim więcey, bo obowiązałem się Kapitanowi – Nie z trudnością przychodzi porzucić taką służbę – Niech go tam kaduk porwie z iego obrywkami, na iakie mnie naraża – Często wpada w okazye, nigdy się nie trzyma, ze wszystkich ia go ratować muszę. ShakZabłSam 24.
[więcej cytatów w Korpusie Barokowym]
Autorka: DA