Słownik XVII wieku

Znaczenia:

1. »część ciała pełniąca określoną funkcję w organizmie lub kojarzona z tą funkcją«: Język iest Węzeł wszak żyćia ludzkiego; Klucz do mądrośći rozumu wszystkiego; Organ dowćipu, konceptu, i prawdy, Wszystko śię dźieie dobrze przezeń zawdy; Niem miasta wszystkie z początku funduią, Prawa nadaią, ludźie poleruią; Niem to nauczyć, niem i perswadować, Niem to nad ludźmi w wymowie krolować. Lecz co nywiększa, że ięzykiem i my Bogow szanuiem, i ich wielkość czćimy. JabłEzop B6. Odetchnienie żyiącego człowieká od tegoż organu ciałá zawisło, co y mowienie. Bo zporządzone ná to są płuca áby przez nos y ustá, á potym arteryą ciągnęły w siebie powietrze, y nim nádęte iák miechy, temperowały gorącość części wewnętrznych, osobliwiey serca, ustáwicznym wáchlowániem go chłodząc. BystrzInfCosm Fv.

2. często tylko w lm »klawiszowy instrument składający się z licznych piszczałek i urządzenia tłoczącego w nie powietrze«: Muzyka zaś nawet u pierwszych ludzi wziętość miała, gdyż czytamy w Xięgach Rodzaiu w Rozdziale 4. iż Jubal nazywał się Oycem graiących ná Lutni i Organie. IwanZeb 85. Akkompaniowanie, czyli Wtórowanie, iest to Intonacya, która się daie na Instrumencie pełnym, iako to Organie, Klawicynie, Teorbanie, Gittarze, Lutni etc. SierWSztuka 30.