W TRAKCIE OPRACOWANIA Data ostatniej modyfikacji: 15.01.2025
*OSZUSTNY przym.
Warianty fonetyczne: *OSZUSTNY, OSZUSNY
Słowniki:
L (oszustny; XVIII), SWil (oszustny), SW (oszustny, oszusny) notują
SStp, SXVI, Kn, T, SJP nie notują
Najwcześniejsze poświadczenie: 1681
Formy: lp M. m oszusny; lm M. mos oszustni; nmos oszustne; C. oszustnym
Znaczenia:
»oszukańczy, fałszywy, właściwy oszustowi«: A iákoż Bernardźie S. tytułuiesz te nadźieie? miseras mizerne, vanas prożne, inutiles niepożyteczne, seductorias oszustne. MłodzKaz I, 74. Márs gdy iest niepomiárkowány w gorącośći y suchośći: dla tego spráwuie urodzonego pod sobą czerwoney cery y koloru, z nieiáką śniádośćią, y przypaleniem, iáko widźiemy w tych, ktorzy są opaleni od słońcá, y ma máłe włosy, máłe oczy, wszytko ciáło ma krzywe y nieiáko grube. Według dusze záś zdrádliwy, niestáteczny, niewstydliwy, gniewliwy, oszusny, niezgody, y woyny śieiący, y pyszny będźie. AlbSekr 101. Znowu Márs wprowadza woyny, bo wysusza mozg, y serce z rodźi śię około sercá. Zkąd gniew iest zápalenie krwi około sercá, y dla tego Márs według stárożytnych zwał śię Bogiem woyny. Tákże iest nieszczery, y oszusny, Przyczyna, bo iest suchy, y gorący, y ták záwsze iest gniewliwy, y myśli o złym, áby ludźi oszukiwał, y podchodźił, y wydawał [...]. AlbSekr 103. Ażebyśmy pozwolili, że insze Wyroki oszustni knowali Ofiarnicy, czyliż można wierzyć, aby ogłaszaiąc ustanie Wyroczni własną mieli z gruntu wstrząsać y obalać powagę? FontenTrzcińHist 9. Tam albowiem sprawa była o cud ieden z naywalnieyszych religii Bałwochwalskiey od wszystkich uznany powszechnie za prawdziwy, tam szło o Ofiary, któremi się sami karmili Bogowie, komuż iednak Pismo Swięte cudotwory przypisuie? Czartom? bynaymniey. Oszustnym Ofiarnikom? tak iest zaiste [...]. FontenTrzcińHist 107.
[więcej cytatów w Korpusie Barokowym]
Patrz *fałszowy, fałszywy, oszustowski, szalbierski.
Autorka: ER