Słownik XVII wieku

Słowniki:
SXVI (półtrzynasta, pułtrzynasta) notują
SStp, Kn, T, L, SWil, SW, SJP nie notują

Formy: M. mnżyw półtrzynasta; ż półtrzynasty; B. mnżyw półtrzynasta; ż półtrzynastej; Ms. mnżyw półtrzynastu

Znaczenia:

»dwanaście i pół«: Mieszkáią przez familiae, woiuią z sobą często o wodę/ y o pástwiská: nie znáią pismá żadnego/ áni rzemiosł. kiedy słońce iest w znákách nászych pułnocnych/ ći ludźie (v ktorych dźień iest ná ten czas pułtrzynasty godźin) nie robią nic dla ćiepłá we dnie/ ále w nocy idą do swych zabaw. BotŁęczRel I 244. Idąc też ku kośćiołowi Pokoiu/ był ieden [posąg] ná stop sto y dwie/ á miał na głowie śiedm promieni/ káżdy wzdłuż był pułtrzynasty stopy/ táki drugi stał/ in Campo Martio, który Iowiszowi poświęćił był Klaudiusz Cesarz. WargRzym 30. Dreyzehendhalb. Pułtrzynastá. VolcDial 3. Plastr mocno y potężnie śćiągáiący Rány y sádzele wszelákie: wźiąć Armoniáku trzy łoty/ Gáłbanu trzy kwinty/ naśienia prawdźiwego Rozmárynu cudzoźiemskiego (Libanotis zowią) połtorá łotá/ żołtego wosku pułtrzynastá łotá/ Oliwy cztyry dwádźieśćiá łotow/ álbo łyżek: Wosk z oliwą rospuśćić ná ogniu w Páteli. SyrZiel 222. [Galenus] Każe wźiąć Oliwy co nastárszey połtrzeciá funtá/ Gleyty funt y łot ieden/ Rdze/ z miedźi albo Gryszpanu dwa łoty/ Luski z miedźi obitey połtora łotá/ Smoły Greckiey/ ktorą żołtá zowią/ połtrzynastá łotá/ Mąki álbo prochu miáłkiego z kádźidłá kramnego trzy łoty/ Zywice Amoniáckiey cztery łoty/ miedźi páloney dwá łoty/ Goryczki/ Kizu kámieniá po pułtorá łotá/ Aloes/ Vliczniku od psczoł Propolis Láćinnicy zowią/ po dwu łotu/ Kokornaku okrągłego/ Dyptanu Kreteńskiego po pułtrzećia łotá/ wosku sześć łotow y czwierć [...]. SyrZiel K. […] fundujemy wspólnie […] sumy pieniężnej złotych dwadzieścia i pięć tysięcy polskich. To jest: ja Krzysztof Radziwiłł złotych półtrzynasta tysiąca, a ja Anna Kiszczanka Radziwiłłowa też półtrzynasta tysiąca złotych […]. RadziwKSprawy 601. 12½ Pułtrzynastá. MalczRoz 24. CANON, albo KARTAUNA, cała, długa ma bydź na stop 12 albo pułtrzynastey, waży 6000 funtow, kulę rzuca ważącą 40 funtow, Prochu potrzebuie 20 funtow mocnego, słábszego 27. ChmielAteny1755 I 238. Rospuszcza się 25 funtow bobkow baranich w pięciu funtach ługu z ziela nazwanego Solnik w połtrzynastu funtach oliwy; macza się w tey kompozycyi 100 funtow bawełny uprawney iuż mocnym ługu pomieszanym z wodą wapienną nazwaną Sykiou, powtarza się operacyą tę po 3 razy. LalMałachJSpos 12. A kiedy ieden morg łąki tyle daie pożywienia, ile cztery morgi dobrych pastwisk, więc na iednym morgu koziorozcu tyle bydła wypaść się może, ile na 24. morgach pastwisk; a zatym połtrzynasta morga koziorozca tak są pożyteczne, iak 300. morgow dobrych pastwisk. KlukRośl 317.