◆
Związki frazeologiczne:
◆
z małych pójść początków:
◆
do czarta pójść:
do czarta poydą OpalKSat 19v.
◆
za łeb pójść »bić się«:
Kto przy mnie załeb, puydzie, piniędzy pożyczy Poradzi, A gdy iechać siła mil nie liczy. To mi prawy przyiaciel. PasPam 250.
◆
pójść na biesa »stać sie złym, ulec złym pokusom«:
Między owemi dworzánámi Páńskiemi, pokoiowemi, teżci się też wlulał Szátan, [...] dziwuyże się, że tám przy dworách Páńskich, znaydzie się sługa, radzcá, co też to poszedł cos ná biesa, radby nieiednego Iobem widział, z dobr iego wyzuł, ále by gorzey było, gdyby się wszyscy biesowi godzili, á był tylko ieden, niby Anioł Pański. MłodzKaz III, 78.
◆
pójść w bunt »zbuntować się, występić przeciwko władzy«:
Ukraina [...] wszystka poszła wsrogi bunt, widząc ze maią czas potemu. PasPam 192.
◆
w górę pójść »o pieniądzach, kruszcach: zwiększyć, podnieść swoją wartość«:
Wszystka Moneta Srebrna y złoto unas wPolszcze w Gorę poszło. PasPam 187.
◆
pójść w zapomnienie »zostać zapomnianym«:
Iuz owa Pobozna Intencyia poszła wzapomnienie Iezeli kto o tym wspomniał okrzykniono go. PasPam 119.
Owi [...] porąbani z łaski Bozey wyleczyli się y poszło to w zapomnienie. PasPam 183v.
◆
w alternatę pójść z czym »pojawić się, wystąpić na przemian«:
Gdy szczęście w alternátę poydzie z kłopotami, Mocniey się BOGA chwyciem obomá rękami. DrużZbiór 105.
◆
pójść w niepamięć:
In omnes casus clare et aperte pateat.w czym to takowym ten dawny
zwyczaj, który etiam in futurum ma być zachowany. consistebat. aby ani vetustate temporum cokolwiek nie poszło w niepamięć ani ob defectum autentycznych informacyi różne zdaniu saepe memoratae commissionis cale przeciwne miejsca mieć nie mogły opinie i interpretacyje. Na koniec insuper wszelkie osobliwsze przypadki w różnej robocie skarbowej. InsGór 1743 101.
◆
pójść w chłopy »o szlachcie: zamienić się w chłopów, zdegradować się społecznie«:
Dziś Xiążętá ná Kniázie, á ci w Szláchtę prostą Puydą, y podobno iuż piorá nie odrostą, Ieśli nád námi gurę wezmą Perekopy, Iáko w Kniázie Xiażętá Szláchtá poydzie w chłopy. PotPocz 24.
◆
pójść do biesa »obrócić na marne, zmarnować (się); stracić«:
Z dobr KRolewskich nazbierasz ktores złotem zkupieł I to poydzie do biesa bo wiem nie dla tego Dobra Rzeczyp[ospoli]tey daią aby były Na targu raczey zeby Cnocie szły w nagrodę. OpalKSat 20.
◆
pójść na ceduły »stracić wartość, stać się bezwartościowym jak zbędne kartki, makulatura«:
Lecz skoro pomrzem, struci onym jabłkiem cierpkim, A potym zmartwychwstaniem, dzisiejsze tytuły Pojdą kędyś na brzytwy, pojdą na ceduły. PotFraszBrück I 263.
◆
strach komuś w oczy poszedł »ktoś się przestraszył«:
Wielki by i tej rozbieżały rozpuście strach w oczy poszedł, kiedyby się obyczaj nalazł, jakoby sądy spraw kryminalnych sporzej odprawować się mogły [...]. AktaPozn I/1 405.
◆
iść jako zmyty,
pójść jakby zmyty,
pójść jako zmyty »wycofać się ze wstydem lub upokorzeniem«:
Idzie tedy iáko zmyty od Pisárzow skárbowych, iże nie ma nic w trzośie [...]. BirkOboz 5 nlb.
A w tym Szátan iáko zmyty/ Poszedł zwyczáynymi Tryty/ Aniołow ćmy przystąpili/ Pánu iák winni służyli. ModlNaboż 35.
13 Ledwie drugi raz ujźrzy kij pies bity, chociaż on kręty ogon dźwiga w górę, wnet go schowawszy, idzie jako zmyty; nie dziwować się, chodzi mu o skórę. PotMuzaKarp 16.
Ojczystą Muzą śpiewać tu zamyślam o tym. Niechaj się starożytność, jako chce, sędziwa Z grubego zapomnienia dźwigając dobywa, Niechaj sobie pochlebną wróżką obiecuje, Że swym nowym widokiem świat ukontentuje. Ja rozumiem, że każda pójdzie jakby zmyta, Gdy polskiej starożytność tu stanie odkryta. SkorKotLechBar II 505.
Tylko co uyzrzy kij pies iuż raz bity, Zámruczáwszy náń ná stronę ućieká, Y ogon tuląc poydźie iáko zmyty, Ażeby mogł bydz beśpiecznym zdáleká, Ták z Seráskierem Hán pátrząc iák wryty, Nie náćierá dźiś áni też wyćieká, Iák by im Woysko Polskie rowne było, Gdy ná iednego sto się ich liczyło. JabłSWUprow Nv.