Słownik XVII wieku

Słowniki:
nie notują

Formy: bezok. płakać; ~ cz. ter. lp 1. os. płaczę; 2. os. płaczesz; 3. os. płacze; lm 1. os. płaczemy // płaczem; 2. os. płaczecie; 3. os. płaczą; ~ cz. prze. lp m 2. os. płakałeś; 3. os. płakał; ż 3. os. płakała; n 3. os. płakało; lm mos 1. os. płakaliśmy; 3. os. płakali; nmos 3. os. płakały; ~ tr. rozk. lp 2. os. płacz; lm 1. os. płaczmy; 2. os. płaczcie; ~ tr. przyp. lp m 3. os. płakałby; ~ im. wsp. płacząc

Znaczenia:

1. »ronić łzy, zalewać się łzami; lamentować, litować się nad kim«:

Rekcja: z czego; nad czym

Xiądz Dąbrowski [...] więcey płacze nizeli mowi. PasPam 58v. Ona poczęła płakac z tego zalu że to przecię miawszy przyiaciela iak by go nie było. PasPam 83v. Insi [jeńcy] ktorych niezaraz oddano płakali prosili że by ich nie oddawać. PasPam 100v. Ludzie Niebozęta z Wielkiey radosci Płakali ręce do Nie[ba] wznosili. PasPam 264. Idę do Sredniego Pokoiu [...] asz tam Phtyzan krolewski obłapia go [...] Całuie płacze nad nim. PasPam 285v.

2. »wyrzekać, biadać, skarżyć się, narzekać«: Zastawszy Tatarowie owę w ziemi swoiey depopulacyią Trupy Zon y Dzieci swoich bydła Stada pozabierane Płakali na Swoie nieszczęście. PasPam 277.

3. »opłakiwać, żałować kogo«:

Rekcja: kogo

Płáczmy iey płáczmy. Iako gdy płákały/ Syreny Thráckie/ Acheliyskie Cory/ Ktore nád wszytkie Nimfy przewyższáły/ złotymi będąc málowáne piory. TwarSDaf 127. Płacze Polska Senatora, Mars Hektora. PasPam 207v.

Związki nieprzyporządkowane do znaczeń:

● Przysłowia, sentencje, skrzydlate słowa: ● Dziédzicowi płáczącemu śmierci dobrodziéiá bogátego/ nié wierz. KnAd 225.