W TRAKCIE OPRACOWANIA
Data ostatniej modyfikacji: 31.05.2021
Warianty fonetyczne:
PALCAT, PALCZAT
Znaczenia: »kij, laska , pałka«: Zawsze w każdem z razu stępią, potem kłusem zaczynaj, w pośrodku czynienia często odpoczywaj, ręką i lacatem ogłaskiwaj, traweczki po trosze dłonią podając do gęby. DorHipTur 98.
Ogonem wierzgającemu Koniowi, wadę odejmować musi, jeśli jest bardzo łechliwy, bez ostróg na nim jeżdżąc, [...] i palcatem nie zacinając po miejscach przykrych, przywięzując rzemyczkiem rzępię u ogona w kawalkowaniu mimo puzdro do popręgu siodłowego. DorHipTur 115-116.
Zaraz i egzekucyą czyni; rozciągnąć go drugim dworzaninom każe, a trzej palcatami mu wysieką. NiemPam 165.
A pálcaty máią mieć w ręku/ ieśliby go pálcatem uderzył niż dopadnie do swych/ iuż ma być w poimániu/ y zá onym uscem stać/ z ktorego go poimano/ ná dziesięci zagonow na stronie/ to záś tak z drugiego uscá po on kres słomy maią zaś wywabiáć. PienHip 23.
Gáłęzie ktore trzyma ná sobie [drzewo figowe] nie są twárde/ ná pálcat Marszałkowski sie nie znidą/ ábowiem drżeń ich bárzo miękki. BirkNiedz 113.
Pálcat/ vide Laská. Kn 661.
Laská tá ábo pálcat, na inszym mieyscu zowie się wężokrętem, bo para wężow okręcona była: tą láską on czósem z piekłá dusze wyzywał. OvOtwWPrzem 39-40.
Głodny siedzieć przy chlebie á nie ieść/ Mieć o bok piękną pánnę á nie obłapić/ W lesie być á pálcatá ná koniá nie urznąć/ Náder głupiego. [!] ŻabFor B3v.
Palczat Caduceus. SłowPolŁac 49.
Fustis Kij, Palczat, Liaska. SłowPolŁac 66.
Pálcat die Spieszgerte/ Pálcatá der Spieszgerte. DobrGram 127.
Chudego konia wywiodszy zestaynie, Bez wielkiey prace leda kto naiuczy, Niech zego przez czas iaki: iednostaynie, Gołem ięczmieniem albo owsem tuczy Będzie napalcat wierzgał y wędzidło. PotSyl 6.
[więcej cytatów w Korpusie Barokowym]