Słownik XVII wieku

Słowniki:
notują

Formy: lp M. m pamiętny; ż pamiętna; D. m pamiętnego; ż pamiętnej; B. m nżyw pamiętny; ż pamiętną; N. m pamiętnym; lm M. mos pamiętni; nmos pamiętne; D. pamiętnych; B. mos pamiętnych; nmos pamiętne; N. pamiętnymi; Ms. pamiętnych

Znaczenia:

1. »niezatarty w pamięci; niezapomniany, wiekopomny«: Ciebie ia/ w swych pámiętnych uściech/ będę nosieł: Ciebie pieśniámi/ ciebie y cyfrą będę głosieł. OvOtwWPrzem 399. Abysmy źawsze pamietni byli duchownego pokarmu słowá twego S. PolPar 256. Bo się zaraz ukoi serce [...] I dosyć ma, gdy tego, którego miłuje, W pamiętnych rymach czasom przyszłym odrysuje. ZimBSiel 101. I dał pamiętny przykład: na wsze swiata kręgi IakoBog zwykł nagradzac, zgwałcone przysięgi Ordy: skoro poczęto, z razu tarkac Mirem I ci z Hanów y tamci: wciąsz poszli z Jasserem Procz opryszkow: co nazynk: albo swoie szkody z obudwustron Dniestrowey ukryli się wody. PotWoj 202. Będąc in Plano Niewinny a taką iako ia teraz odbiera infamiią obelgę y długo pamietną kontumelią. PasPam 140v. Siłą takich iest pamietnych pod Słoncem przykładow. PasPam 148. Niech zginę z twey ręki A męza przeBog niechay Niewinnego Tym się ciesz ze mnie zabiiesz za niego Y gniew przynamniey iedney daruy złości Na większą radość pamiętney Srogości. OblJasGór 126v. Coz sprawiła Konfederacya ową nową Machiną, pewnie nie ulżyła Ciężaru i owszem Krola Augusta przywiodła ab abrubta et desperata media - gdy wszedł z Moskwy w Ligę i nowych, a długo pamiętnych naprowadził Nam gości. OtwFDzieje 129. Nie wątpie, że iest pamiętna W. M. Panu przyiaźń nasza. MerkHist I, 71. ME'MOIRES [...] PAMIĘTNE Książeczki Rejestr Dziennik [...] PAMIĘTNE pisma zebranie służace do Historyi pisane od tych po ktorych oczami co się działo [...] Pamiętne piśma zbierać. DanKolaDyk II. 250. TABLICZKI ksiąszki pámiętne (Puylaves) książeczki do pisania czego dlá pamięci z pargaminu lub skorki lub inszey materyi w kilka kartek álbo tábliczek złożono, z ołowkiem prostym lub srebrnym lub złotym do pisania. DanKolaDyk II, 526.

2. »pamiętający; wdzięczny; będący dowodem pamięci i wdzięczności, zrobiony ku pamięci, pamiątkowy«: Prosił/ by pámiętnymi ustámi/ od niego Pozdrowili y corkę/ y wnuká máłego. OvOtwWPrzem 240. Wprowadzić długom się na to rozmyślała, Bym cię pamiętnym znacznym darowała, Ale nie mogłam droższego nad siebie Znaleźć klejnotu, namilszy, dla ciebie. ZimBSiel 121. Naprzód z zwyciężną potkasz się kaplicą I carów jętych pamiętną tablicą. MorszAUtwKuk 73. Odziawszy skron szczęsliwey Victoriey bobki Pisał Pamiętne durnym Sąsiadom nagrobki. PotWoj 3. Badzze pamiętny tedy tey ochrony Zes zdrow z dobroci Boskiey nie zmierzony, A wsciągniy ręce od Domu Panskiego Nie budząc na gniew Cierpliwości iego Nas przytym choway w lepszey łasce Swoiey O ktorą prosim Bogomodlcy twoi. OblJasGór 169. I na ostatek żegnam wszystkich ichmość panów krewnych, koligatów in consanguinitate et affinitate ze mną skompaniowanych [...] którym wszystkim ostatnią oddaję waletę, wszystkich do wzajemnej zachęcam przyjaźni, a gdy bliskiego śmierci przez czas ulatywający dojdę terminu i z tym się rozstanę światem, aby za duszę moję pamiętnymi byli, suplikuję. WołłWTestBork 204. Pokazałá potomnym wiekom pámiętnego Kawalera. DanOstSwada III, 100.

3. »trzymający coś długo w pamięci, pamiętliwy«: Niéwiástá na złe/ rozumna/ pámiętna: ná dobre/ głupia/ zápámiętliwa. KnAd 693. WIELBLĄD po Łácinie Camelus, iáki jest, żywy iednym, drugim malowány bywa objectum w oczách. Jest bárdzo swoiey pámiętny urázy, y po długim czásie ná swoim pástwiący się Adwersarzu. ChmielAteny1745 I 489. MANATI Rybá w Rzekách Hiszpanioli Insuły poławiáiąca się. Ledwie pará wołow uciągnie ią ná wozie. Jest łatwa do poięcia, ále też pámiętna urazy. ChmielAteny1745 I 529.