Słownik XVII wieku

Warianty fonetyczne: *PARADYS, PARADYŻ, *PARADZISZ, *PARADYSZ, PARADYZ

Słowniki:
SXVI (Paradyz, Paradyż), L (Paradys; w in. zn.), SW (Paradys, Paradyz, Paradyż), SJP (Paradyz, Paradyż) notują
SStp (- ), Kn (- ), T (- ), SWil (Paradys , w in. zn.) nie notują

Formy: lp M. Paradys // Paradysz // Paradzisz; D. Paradyzu; N. Paradyżem; Ms. Paradysu

Etymologia: <wł. paradiso, z gr. parádeisos>

Znaczenia:

bibl. »raj, Eden, ogód rozkoszy«: Rzecze Naświętsza Pánná: Syn moy iutro odda się tobie wszytkiego/ y mnie z sobą/ y to co ma známi niebieski Páradysz. OkolNiebo 64. W záchwyceniu do niebá widywáłá często [Margareta] świętą Máryą Mágdálenę u nog Páná Chrystusowych/ ábo ná progu Párádyzu niebieskiego/ ábo między Anyołámi rozmáwiáiącą z Pánem Chrystusem. OkolNiebo 64. O Bogu y duchownych rzeczach [...] Pielgrzymowanie/ Parádzisz/ fr. Paradis Piekło/ fr. Enferne Czyściec. PolPar 169. Niektorzy chcą, że się Paradys rościągał szeroko, po Armeniey, Syriey, Arabiey, y daleko na wschod słonca: to iest áż do pomienioney rzeki Phison. DembWyw 37. Z tych mowię słow Prorockich łácno się doráchowáć/ co on Párádyżem ábo Ráiem zowie. DembWyw 38. Ták y sam Pan Chrystus to słowo Paradisus, zá Poradzież ábo Arystokrátycką Monárchią rozumiał, kiedy łotrowi ná krzyżu [...] Odpowiedział Dziś zemną będziesz w Paradysu. DembWyw 39-40.