Słownik XVII wieku

Słowniki:
nie notują

Formy: lm M. uż. osob. Parci // Partowie; D. Partów; C. Partom; B. uż. nosob. Party

Znaczenia:

»członek starożytnego ludu zamieszkującego Azję Mniejszą«: Ustępowáli [...] iáko [...] Galli Francuzom/ Anglikowie Normandom/ Egyptczykowie Persom y Sárácenom/ y y inszym/ Chálbei Persom y Parthom. BotŁęczRel III 4. Mácedończykowie wiele dokázowáli Sárissámi y Sálángámi/ á to były woyská zbroyne 8000 czworogránisto uszykowáne: Rzymiánie kulámi y legiámi: Párthowie łukámi: Angielczykowie kuszami: Hiszpani ukrocili Nowy świát rusznicámi/ y końmi. BotŁęczRel III 5. Pártowie y Persowie/ nie długo ich [Rzymian] słucháli. WargRzym 111. W księgách wrozbitárskich ták nápisáno: iż Pártowie nie mogą być zwyciężeni iedno od królá. BirkNiedz 145-146. Parthowie sami ani Caezarowi Ani posiłkow dali Pompeiemu [...] zycie odiąwszy Krassemu. LucChrośPhar 76. Senat na Parthy Syrią mu nadał Zeby on woyskiem nie Kassyusz władał. ChrośKon 61. Parci uderzą w Rzymian. ChrośKon 426/ IX. W tey tu Parthii, teráz Arack zwáney Obywátele Partowie nie partacze byli, bo samym strászni Rzymianom. ChmielAteny II 586. Od Roku 1397. pod Kommendą Haná dla nich szczęśliwego Tamerlaná, Partow, Assyriow, pokonáli [Tatarzy]. ChmielAteny II 729. Do Parthówli czy do Afryki albo do AEgyptu miał się obrocic. PharZebr IV Niepoprawne zródło .

Słowniki:
SStp, SXVI, Kn, T, L (XVII, XVIII), SWil, SW, SJP notują

Formy: lp M. part; B. uż. nżyw. part

Etymologia: <łac. pars, partis>

Znaczenia:

»rodzaj grubej, szorstkiej tkaniny; włosienica - strój pokutny«: Bierzcie na się gruby part i żałobne stroje, A rozwińcie na lament i płacz włosy swoje. GrochWiersze 34. Párt/ [...] Tela crassa, qualis est cannabina. Et Párciány/ ex hac tela sactus, vt Konopny. Kn 670. Ubiór ich - part szajowy a podłe kożuchy, ale gdy zsiędą z koni, wnetże inne duchy i cerę biorą na się, a wdziączną ukaże twarz im Książę i sukien swoich dać rozkaże. TwarSLegK 230. Iáko Párt gruby gdy z poboiu zwiia/ Y tył zwyciężcy podáwa zelżywy/ zá sobą zábiiá/ Kto go doieżdza/ kto nań nátárczywy/ Ták niegdy Pálánt/ ták nieszczęsny y ia Od Amázonki/ ginę tey zdrádliwy Mieszkám? TwarSDaf 112. Szołtys każdy strądowy, który w skarpowcu part ma, piątą część wytrąca według przywilejów. InwPuck 90.