Słownik XVII wieku

Znaczenia:

1. »ule z hodowanymi pszczołami«: Wnętne do pásieki rozmáyte pásiecznicy miewáią, á te wnętne są y állektoria, to iest, co pczoły przywabiáią, że ie pczoły rády widzą [...] iáko są ziołá niektore, borsukowe mięsá y insze. OstrorNauka B4. To do tych ksiąg nie należy. iáko y postánowienie, iáko się ci poddáni, ktorzy pásieki chowáią, obchodzić ż swoiemi pásiekámi máią. OstrorNauka Aij. Trzebá tedy, żeby káżdy Pásiecznik miał przy pásiece domek y ogrodek ná kilkánaście zagonow. OstrorNauka Aijv. Láterniczká też, álbo ráczey kádzilniczká bláchowa, w káżdey pásiece ma bydź, dla wykurzánia pczół z vlów, y dla okurzánia sámego siebie. OstrorNauka B. Między memi pásiekámi, przy zwierzyńcu. táká iest pásieká, ktorá się bárzo ráno y mocno roi. OstrorNauka Ciij. Ták [...] mnożyć pásieki będziesz, tą zwierzynieckiey pásieki płodnością. OstrorNauka Ciij. Pszczélnik/ miésce gdzié ulé stoią/ ulownicá: á gdzié się pszczoły pásą/ Pásiéká. Apiarium, locus in quo fiti sunt aluei apum. Kn 897. Miernie go [miodu] zażywáiącym iest zdrowy/ zwłaszcza z Ruskich Pasiek/ á do tego wystały o co u nas w Polszcze trudno. HercBan 17. Pasieka i barć uczyniła tego roku, lubo spustoszona, miodu półbeczki. OpisKról 20. Miodow prasnych wielką wieziono obfitość bo popolach lada gdzie przestrone pasieki, awszystko pszczoły w Słomianych pudełkach nie wulach. PasPam 54v. Lubo w pásiekách zbiera obfite miody Ktore wbiia w beczki w kłody [...]. KochProżnLir 11. Ten ktory vstáwnie powinien pilnowáć pásieki, tego pilnie vpátrowáł, gdy się z sobą będą mięszáć, y wádzić. HaurEk 40. Pasieka: pszczół ulów 12, próżnych ulów 6. InwKal I 325. Pásieka, ein Bienen Garten. BierSłowa 130.

◼ Przenośnie: ◼ Naraiłbym pewniejsze tym niedźwiedziom barci, Słodsze daleko miody, niż cukry, niż seki. Do niebieskiej się niechaj udadzą pasieki: Tam prawdziwe honory. PotFraszBrück I I, 583.

2. »teren po wyciętym lesie niedawno zalesiony«: Wolni y mocni będą [...] lasy na pasieki trzebic, siec rąmbac. DekrŻmud 110b. Tobie nie role, nie żyzne pasieki Ja, twój chowaniec, daję do opieki, Aniu cię proszę, byś na mej winnicy Rozkosznej, trunek dowarzał w macicy. ZimBSiel 70. W pasiece Lebedowej, kędy stare sosśnie Stoją, Kędy winohrad listorodny rośnie, W ten czas, gdy poczynają okwitać ogrody, Wypatrzywszy na trześniach skoroźre jagody, obiecałem je zerwać. ZimBSiel 126-127. Lás ieśli iest w dozorze, ieśli w nim iákiey nie mász szkody? tákże w Gáiu y Pásiekách, ktore obiecháć, z pniow świeżych, y z przerzedzenia vpátrowáć mieyscá, wziąwszy zsobą wiádomych ludzi, pilnie inquirowáć, y surowo przykażáć. HaurEk 89. Ná Gránicách ieśli wcale są znáki (według práwá y opisu) upátrowáć, drzewá wycięte, pásiek osadzonych, y pustych dozor iáki był bez ten czás, z leśniczym álbo borowym. HaurEk 105. Nad zakazanie I. Mosczi P. Starosti Sandeczkiego, wrywaią się do lasu [...] pasieky czynią, wyrębuią. KsPtaszUl I, 557. Polanę Rysulówkę też zostawiam Rejnie, na ktorej polanie kupiłem kęs pasieki [...] , a ostatek tejże polany sam swoją pracą wyrobiłem. WłośćRoz 104. Przejeżdżaliśmy się często mierzkając w Berdyczowie, to do Białopola, to do pasiek i polowaniem bawiąc się. ZawiszaPam 167. Iakub Barnas zagrodnik pozwany inquisitus eadem formalia, co y Ian Kogut zeznał, że na pasiekach tez słowa od Fedora Dudzika słyszał. AktaMusz 38. Idąc zarębować passieki z Fedorem synem Annyu Dudzichy, rozmawiali z sobą koło descza. AktaMusz 38. Jeziora, stawy, rzeki rybne rożnego rodzaiu, pásieki, sády rożnych owocow [...] [ma Polska]. BystrzInfGeogr H1-v.

◼ Przenośnie: ◼ Jesli tesz kędy przyidzie, Tabor ciągnąc Lasem To go albo pozarem powietrze zapalą Albo go tesz wzdusz y wszerz Pasieką obalą. PotWoj 20-21. ◼ Lubo drzewcem Kozackie rozrywac Pasieki Lubo Miasta szturmem brac lubo ich Ostrowy Do wszytkiego ochoczy na wszytko gotowy. PotWoj XVv. ◼ A o was, co odważni Sapiehowie rzeką? Jedną, żeście ojczyzny zaszczytem, pasieką; Z trupow nieprzyjacielskich, w polu stali szczerym PotFraszBrück I 202.