Słownik XVII wieku

Warianty fonetyczne: PETARDA || PETARD, PEDARDA || PEDARD

Słowniki:
nie notują

Formy: lp M. ż petarda; B. m uż. nżyw. petard; ż petardę; N. m petardem; ż petardą // pedardą; Ms. m albo ż petardzie; ~ lm M. m albo ż uż. nosob. petardy; D. ż petard; B. m albo ż uż. nosob. petardy; N. m albo ż petardami // pedardami; Ms. m albo ż petardach

Etymologia: <fr. pétard>

Znaczenia:

»ładunek prochu w metalowej powłoce używany zwykle do wysadzania bram twierdz«: W Niedźielę tedy 12. Iunii, skoro się zmierzkło/ podchodźili nászy ku murom z drábinkámi y z pedárdámi y z worámi/ w ktorych było 50. cetnarow prochu. OpisSmol A. [...] Mowią iż dobrze uczynił Alexander Koniecpolski: który gwałtownie najechał klasztor tychże Panien w Wielki tydzień (kiedy wierni boży niewinną mękę pańską rozmyślaią, a nawiekszy złoczyńcy pokutuią) o piątey godzinie w noc, pedardą klasztor rozbiwszy, kościół zwiolował, Panny Bogu wszechmogącemu ślubami obowiązane wziął gwałtem, a zatym prawa wszelakie zgwałcił. MiłJObKoniec 208. Teraz zas [...] podobno by się przykrzeysza widziała Bellandi Maniera [...] kiedy to Owe Petardy, one Bomby, owe kartace y tak wiele innych na zgubę mizernego Człowieka wymyslnych sztuk. PasPam 207.