W TRAKCIE OPRACOWANIA Data ostatniej modyfikacji: 05.12.2025
PENITENTKA rzecz. ż
Słowniki:
L (XVIII), SWil, SW, SJP notują
SStp, SXVI, Kn, T nie notują
Najwcześniejsze poświadczenie: 1678
Formy: lp M. penitentka; D. penitentki; C. penitentce; B. penitentkę; W. penitentko
Znaczenia:
1. »kobieta przystępująca do spowiedzi«: Aleć nim pomoc oná/ z Spowiednikiem przyszłá/ Tym nieszczęśliwá duszá z Penitentki wyszłá. ŁączZwier C3v. Widźi bezbożny Judasz publiczną Penitentkę u Nog Chrystusa, ktora drogie oleyki bez ochrony wylewa; áż záraz świętą profuzyą y uczynność dla Chrystusa dáremną zgubą otaxował [...]. RobWAPróba N2v. A Nepomucen choć krwi nie uronił, Naykrwáwszych Mężow męstwem swym dogonił. Miał pod Pieczęćią Penitentki sprawy, Niż odkryć, wolał, iść ná dno Mołdawy. ŁosDźwięk 50. [Litania o S. Małgorzacie z Kortony] Skárbie miłości státeczney, Modl.[się] Náwrocenia grzesznych wyráżenie, Modl.[się] Zywe zá grzechy umęczenie, Modl. [się] Penitentko do krwie udręczona, Modl.[się]. NadziejaGrzesz Bv. Po prostu, y rzetelnie oznaymiła dobra Penitentka o tym wszystkim, cokolwiek BOG iey użyczał a między innemi łaskami oznaymiła y tę, iako Dźiecie Jezus tak publicznie iako też y prywatnie dawał się iey widźieć zawsze, w ktorym miała utopione serce swoie y mysli; zdźiwił się Spowiednik na taką powieść, a boiąc się w tym iakiego oszukania, wyiął Krucyfix z zanadrza [...]. GentŻycie 29. A ná ostátek rzecze mi: Zozymie, Jdź iuż w pokoiu do swego Klasztora, Pámiętay ná twey Penitentki Imie, A potym przestrzeż odemnie Przeora, A żeby siebie sam popráwił w przody, Jeżeli mieć chce, pożytek z swey trzody. DrużZbiór 187-188. Ná polu życia ludzkiego, związany, przez śmierć starożytną Gospodynią,ktora spotkawszy się w puszczy z Pustelnicą, wzaiem z sobą rozmawiaią, śmierć ciekawey Penitentce moc y własność swoię opowiada. DrużZbiór 246.
2. znaczenie zrekonstruowane: » zakonnica, członkini jednego ze zgromadzeń franciszkanek«
[więcej cytatów w Korpusie Barokowym]
PENITENTKI nmos blp
Formy: lm M. penitentki
Znaczenia:
»żeński zakon reguły św. Franciszka«: KATALOG KANONIKOW REGULARNYCH KONGREGACYI XIĘŻY y KLERYKOW REGULARNYCH, ZAKONNIKOW, PUSTELNIKOW, KAWALEROW, PANIEN ZAKONNYCH, KAWALEREK, etc. [...] Fránciszkanki Penitentki Zákonnice. ChmielAteny II 767-770. KATALOG KANONIKOW REGULARNYCH KONGREGACYI XIĘŻY y KLERYKOW REGULARNYCH, ZAKONNIKOW, PUSTELNIKOW, KAWALEROW, PANIEN ZAKONNYCH, KAWALEREK, etc. [...] Penitentki Zákonnice. ChmielAteny II 767-774. MOgą bydź ieszcze y inne Zákony y Swięte Kongregácye utriusq sexûs; ale że meam fugiunt notitiam, Tobie ich czytelniku nie stáwiam przed oczy. Ktore gdźiekolwiek są, w BOGU będąc zátopione y z świetey pokory z Zákonney klauzury, in lucem wyniść nie chcą, toć calamo Autora bydź nie maią inkwietowáne, iako to Rekolletki, osierociale, S. PIOTRA, ubogie Panienki w Pałacu Lateráneńskim, S. Eufemii, Szlachcianki upokorzone, Szpitalne w Fráncyi y w Rzymie, Penitentki PANA IEZUSA CHRYSTUSA, Panienki mizerne, Dewotki przy Kościołach rożnych osobliwie S. Ducha, mieszkaiące. Są y Alumnáty Młodźi, albo SEMINARIA, po Rzymskich Państwách, osobliwie w Rzymie od PAPIEŻOW, Panow Chrześciańskich pofundowáne, nádane, od Oycow Swiętych approbowáne; w ktorych ALUMNI albo młódź wyborná, w pobożności, w cnotach Chrześciańskich, in Artibus Liberalibus exercituią się, Wotow nie czyniąc, przecież żyiąc ad certas regulas pod godnemi Mistrzámi, cum magno Ecclesiae Matris z tych Synow fructu. ChmielAteny II 776.
[więcej cytatów w Korpusie Barokowym]
Autorka: DA