Słownik XVII wieku

Warianty fonetyczne: POSZTA I

Słowniki:
SW (poczta, poszta) notują
SStp, SXVI, Kn, T, L, SWil, SJP nie notują

Najwcześniejsze poświadczenie: 1624

Formy: lp M. poczta; D. poczty; B. pocztę; N. posztą; ~ lm B. poczty

Etymologia: <wł. posta>

Znaczenia:

»instytucja zajmująca się przewożeniem i dostarczaniem listów, przesyłek itp.; korespondencja«: [...] támże posztą przyszły listy od Dworu [...]. DiarZwyc A2v. Co by za pociecha Rodzicom y krewnym z tego tu dobrego była ozęnienia Gdy by przez poczty tylko o tobie słyszeli A ciebie niewidzieli. PasPam 75v. X. Biskup kiiowski do Mnie przychodzi perswaduie [...] powiedaiąc że z Poczty to przyszło że ciebie woysko Posłęm wysłało. PasPam 143v. To własnie w ten czas poczta przyszła o ktorey to Biskup wspomina y opisano tam wniey otym poselstwie. PasPam 144-144v. Obaczywszy mię krol przyiął wdzięcznie poznał mię zaraz y wiedział iuz przez pocztę. od Woiewody że ich ia prowadzę. PasPam 173v. Dwor Nasz Krolewski miał ostátnią Posztą Listy z Petersburku od Posłá tám residuiącego/ ktory pisze y twierdzi/ że Pokoy miedzy Szwedámi y Cárem I. M. Moskiewskim ieszcże bárdzo wdálekiem Polu y niepewny. PoczKról 70.

▲ Ustabilizowane połączenia wyrazowe: ▲ administrator poczty: Post-Mágistrowie [...] bronią Posztarzom Polskim wolny przeiazd ná Kurfirsztowskim gruncie/ sámi chcąc Administratorá Poszty we Gdańsku chowáć. MerkPol 58-59.

Warianty fonetyczne: POSZTA II

Słowniki:
nie notują

Najwcześniejsze poświadczenie: 1656-1688

Formy: lp B. pocztę

Znaczenia:

»podarunek«: Kozdemu zosobna powiedzielismy Sekretnie żes my tobie naznaczyli nay lepszego zewszystkich y nieuprzykrzonego Towarzysza to ow dziękował to pocztę deklarował. PasPam 82. A skoro pierwszą potrzebę wygracie, Przez prędkolotną posztę gdy mi dacie Jako swojemu znać rezydentowi, Najjaśniejszemu w lot majestatowi Wszytko doniosę. MorszZWierszeWir I 448.

◆ Związki frazeologiczne: ◆ mieć po kimś pocztę »otrzymać podarunek od kogoś«: Kiedy ze Gdanska powrocił miano ponim Pocztę niedano się y ucieszyc z Piniądzmi. PasPam 284v.