Słownik XVII wieku

Warianty fonetyczne: *POGANIN || *PAGANIN, POHANIN

Słowniki:
nie notują

Najwcześniejsze poświadczenie: 1614

Formy: lm M. uż. osob. pagani; D. poganów; C. poganom; B. uż. osob. poganów; N. poganami

Etymologia: <łac. paganus 'wieśniak'>

Znaczenia:

1. »człowiek wyznania niechrześcijańskiego«: W Norwegiey iest wiele tákich szátánow szyderzow/ y frántow/ ktorych tám pospolity[m] ięzykiem zową Págáni/ á po Niemiecku Trolen. SpInZąbMłot 59. W kościołach w krakowie chcieliscie Stawiać konie strasząc Iezuitow azwąm [Szwedom] musieli niebozęta Złozyć się na okupną iako Poganom. PasPam 60v. Sam Bog swemi potwierdza tego słowy Quem amo Castigo Co nie tylko Chrzescianskiemu Człowiekowi wdzięcznym od Boga tollerować Sercem Ale y u samych Poganow osobliwą zawsze miało ko[n]syderacyią. PasPam 149a. Turcy w pole wynisc nie chcieli [...] Nasi tedy [...] resolwowali się do nich Szturmowac poszli tedy pod okopy [...] Pan Bog podobno zaszlepił był Poganow y Serce odiął, że tak modeste przyimowali naszych do siebie dobywaiących się. PasPam 245v. Kiedy garść wojska tak szczupła, tak licha, z wodzem cnotliwym, swej ojczyzny synem, z strasznej imprezy pohanina spycha, mało ma wojny z ordą i z Turczynem, że im na tabor koło ono czyha, plotkami ślepo zajuszonym gminem; więc gdy ich coraz te nowiny straszą, przyszło uwodzić biedne wózki z kaszą. PotMuzaKarp 15.

2. »nicpoń, hultaj, niecnota«: Przyidę az moy czeladniczek mego Siodła Rumaka pytąm ato naco? odpowie po konie poiadę kiedy go to obuchęm zaiadę. poganinie droszsze moie zdrowie nizeli wszystkie konie. PasPam 90v. Rozumiałęm że siedzę z Chescianami a ia siedzę z Poganami. Rozumiałęm że z Ludzmi ale widzę z Bestyami. PasPam 263.

Słowniki:
nie notują

Formy:

Znaczenia:

hasło w opracowaniu - nie podano jeszcze definicji Niepoprawne zródło .