Data ostatniej modyfikacji: 10.08.2021
POKATOWAĆ czas. dk
Słowniki:
SXVI (pokatowany), T, L (XVIII), SWil, SW notują
SStp, Kn, SJP nie notują
Formy: bezok. pokatować; ~ cz. prze. lp m 3. os. pokatował; ż 3. os. pokatowała; lm mos 3. os. pokatowali; ~ cz. przy. pr. lp 1. os. pokatuję
Znaczenia:
»pobić brutalnie, dotkliwie; bijąc zadać rany, dokonać okaleczeń«:
Rekcja: kogo, co
Wenn du soltest sehen/ wie meine schultern so braunblaw sind/ sie hat mich also zerschlagen/ vnd zerhundaset/ das ich meine arme nicht kan auffheben. Byś miáłá widzieć/ jáko plecy moje sine/ ták mię potłukłá y pokátowáłá/ że y ręku nie mogę podnieść. VolcDial 99v. Poirzy na recze obie gwozdzmi rosciągnione Takze na piersi ostrą włocznią otworzone Obacz w obudwu nogach dwie okrutne rany Weirzy na grzbiet miotłami biczmi zkołatany A ktos taki (rzeczecie) co go zamordował Baranka niewinnego kto tak pokatował [...]. KodKon 108. Bierz przykład żywy/ z Bogá tworce twego/ Nie żáłował on strácić ciáłá swego Dla ciebie/ tylko áby cie odkupił: Wszystek sie ze skory iáko wąż obłupił/ Dla zbytkow twoich/ dał się pokátowáć/ Zeby cie iedno iáko mogł rátowáć. TwarKPoch Hv. Tamże y Gniewosz swoy duch wylał z ciáła/ Tych Moskwa bowiem trzech była poimáła. Y wszystkich trzech też umorżyła rázem: Lecz iáko rozną smiercią/ ták zelázem. z Wilczynskiego w przod pásow nárzezáno/ Y zywe serce z wnetrznośći Wyrwáno: Po tym do Woli go pokatowawszy: Wrzucili w wodę/ srodze skrepowáwszy. ChełHWieść B4. NA WAŚNIWEGO Urżnąłeś i nos, i twarz pokatował Temu, co-ć żonę tak jak ty miłował; Niesprawiedliwyś, nie tym zgrzeszył członkiem, Raczej mu było odpiąć dzwonki z trzonkiem. MorszAUtwKuk 319. Darowski niejaki, slachcic litewski, podpiwszy sobie w gospodzie tamże w Grodnie, obraz króla Jana malowany posiekł, pokatował i oknem wyrzucił, przydawszy siła słów przykrych i nieprzystojnych Majestatowi Królewskiemu, co uczynił z niechęci jakiejś i zapalczywości przeciwko królowi. JemPam 499. Gdy záś ná poświęcenie Kościołá Swelmeńskiego się udał/ áżci naprawieni nan/ zaboycy wypadli/ i tak go to sztychem/ to ciętemi rázy pokatowáli; że mieyscá ná nową ránę w ciele práwie nie było; i zaraz go Pan Bog cudami wsławił. KwiatDzieje 56. Dano mu Epithetum: Sangvinarius (krwie rozlewca) że Zdraycow, Fakcyantow w Rzymie na traktament zaprosiwszy, pokatował, nie traktował, żelazem śmiertelnym nakarmił iak Strusiow. ChmielAteny1755 I 513. 22 Ze Dawid nie zgrzeszył cudzołostwem y zabiciem Uryasza. A za coż tak cięszko pokatował in cinere et cilicio? ChmielAteny1755 I 1074. Pokatować, F. pokatuię. zurichten, zerfessen, zerhauen. maltraiter, bourreler, traiter qu. en bourreau; hacher de coups. § tak go pokatowali, że mieysca nie było na nową ranę. T III 1478. Pokatować, F. pokatuię. zurichten, zerfessen, zerhauen. maltraiter, bourreler, traiter qu. en bourreau; hacher de coups. § tak go pokatowali, że mieysca nie było na nową ranę. T III 1478.
[więcej cytatów w Korpusie Barokowym]
*POKATOWANY
im. przym. bier.
Formy: odmiana złożona lm M. mos pokatowani
Znaczenia:
»brutalnie, dotkliwie pobity, okaleczony, poraniony«: Starzy hospodynowie, cerkiewni śpiewacy, I, nie wiedzieć, kędy się rozbieżeli djacy: Jedni pokatowani z duszami się męczą, niektórzy w Perekopie kajdanami brzęczą [...]. ZimBSiel 149.
[więcej cytatów w Korpusie Barokowym]

Patrz *SKATOWAĆ.
Autor: WM