Słownik XVII wieku

Znaczenia:

»brudna woda po myciu naczyń kuchennych; popłuczyny, zlewki«: Kiedy pocżną ieść dobrze/ tedy miásto mleká zbieráć im tłuste z kotłá/ co nogi ábo insze tłuste psom wárzą/ y tym żáćieráć/ á pomyiámi rozbiiáć. OstrorMyśl1618 11. Pomyié/ plurale. (In singulari non vsurpatur nisi translatum ad alia, vt cùm aliqui dicunt improbo vel vili homini: O pomyio! v. Smród/ tr.) Colluuies, f. [...] Medetur inquit, suibus addita in colluuiem [...]. Pomyiowy. Kn 770. Powiedział Stolnik ze niegodni aby pies zazdrowie ich pił pomyie bo ludzi potracili. PasPam 164v. O Lekárstwie temu Bydłu Chlewnemu. Remedium temu bydłu. W To koryto, gdźie im Młoto, Wywárzyny, álbo pomyie leią. włożyć liśią álbo pśią suchą głowę, żeby záwsze w tym były naczyniu, z ktorego pic będą. HaurEk 34. Kazawszy opat wszytkim zejść do refektarza: „Ani ja, ani kucharz winien, bracia moi: Wasza was niecierpliwość pomyjmi napoi; Pragnienie was do plugastw tak brzydkich przymusi, Ale je człek, kiedy chce, womitem wykrztusi, A wytrwać byście mieli na diabelskie wabię, Silniejsze niż pragnienie, choć plugawej, babie? [...]". PotFrasz1Kuk II 218. Sprzęt, gospodarski. — Pługów ratajskich 2, żelaz nadkładanych par 2, [...] korzec z uszami 1, węborków 2, szundy okowane 1, beczek do kapusty starych lada co 4, dobrych 3, beczka do pomyj stara 1, szkopek 1. InwChełm 92. Niesłuszna rzecz, że kto stylem nie potrafi wysokim, acuto, admirabili. erudito pisać, mowić, aby dla niego popálić Biblioteki, Volumina Panegiryki mowy: cięszko temu ieść z ościami chleb, ktory z wykł bazanty: nie przyiemny napoy temu pomyie, co piiał Tokayskie wino. ChmielAteny IV 379. Pomyie, plur. g. pomyy. Spülich, Spül-Wasser. laveure d'écuelles, lavaille. T III 1512. Obrzynki y okrawki z iarzyn są substancyami z Krolestwa rzeczy wzrost biorących. Pomyie zaś kuchenne, gnoie bydlęce, y inne ochędostwo Mieszkańcow są substancyami z Krolestwa zwierząt wziętemi. RieuleGosp 204. Na zapalenie oczu, weźmie się w rowney części Francuzkiey wodki i czystey wody, a tym się co rano i wieczor oczy przemyią: pożywienie da się inne, iak tylko otręby w pomyiach gotowane. KlukZwierz 133. Ten sposób zawisł na dokazaniu tego, ażeby sól ammoniaku, przemiéniła się w salitrę, [...] tym końcém zgromadza się potrzebna ilość ziemi, obfituiącéy w sól alkaliczną martwą; takie są wapna, i gips, z starych fabryk, popioły, i ziemie gnoiste, to iest, na które pospolicie wyrzucaią wiele materyi żywotnych, iakoto moczu, łaien, osobliwie bydlęcych, i gołębich, pomyiów, szumowin salitrzanych, i wod macicznych. JakubJNauka 48. Swieże pomyie, tak iak wychodzą z kuchni są szkodliwe i palą drzewko. Żeby ie uczynić nieszkodliwemi; powinna być blisko kuchni wkopana w ziemię beczka dębowa lub kadź, w któraby rynną, lub też innym sposobem pomyie zbierane były. SadzDrzew 76.

*POMYJA m

Formy: lp W. pomyjo

Znaczenia:

»ktoś brudny, niechlujny, śmierdzący«: Pomyié/ plurale. (In singulari non vsurpatur nisi translatum ad alia, vt cùm aliqui dicunt improbo vel vili homini: O pomyio! v. Smród/ tr.) Colluuies, f. [...] Medetur inquit, suibus addita in colluuiem [...]. Pomyiowy. Kn 770. Smród translatam ad hominem, vt cùm irati dicunt: Smrodźié, śmierdźiuchu, pomyio, powroźié, obiéśiu/ złodźieiu/ błaźnié, niécnoto/ etc. quae non probamus, sed interpretatur. [...]. Kn 1034. Pomyie [...] o pomyio! o du Unflat! o du Sau! souillon, salope que vous étes! T III 1512.

[więcej cytatów w Korpusie Barokowym]