Słownik XVII wieku

Słowniki:
L (XVIII), SWil, SW, SJP notują
SStp, SXVI, Kn, T nie notują

Najwcześniejsze poświadczenie: 1621-1632

Formy: bezok. poniewierać; ~ cz. ter. lp 3. os. poniewiera; ~ cz. prze. lp m 3. os. poniewierał; lm mos 3. os. poniewierali

Znaczenia:

»traktować lekceważąco, pogardliwie, pomiatać; dręczyć, maltretować, źle się obchodzić«:

Rekcja: kogo co

Bo dosyć na tém, że zdrowia mego na posługę W. K. Mości i rzeczypospolitéj oszczędzać nie myślę, ale wżdy sławy, która nad żywot będzie milsza, poniewierać nie mogę. RadziwKSprawy 54. Lowcowianie dogoniwszy go stem [ukradzionym żelazem od pługów] obiesieli bez prawa na Wierzbickie[g]o pana ie[g]o gruncie, chłopi zas Wierzbickie[g]o odciawszy trupa, postawieligo we wrociech u Plebąna w Lowczej. Tak te[g]o Staska oyca obieszone[g]o poniewierali. TrepNekLib 197. Ztąd Dawid święty o sobie powiáda/ żem nigdy nie był wolnym ná sumnieniu/ pokim grzechu swoiego nie wyznał przed Pánem Bogiem/ záwsze Persecutus est inimicus animam meam: humiliauit in terra vitam mea[m]. záwsze mię Czárt odwodził od dobrego/ á rádził mi trwáć w cudzołostwie/ y ták mię poniewierał/ że choćbym iuż rad był y przestał grzeszyć/ przecię mię on coraz to inszymi sposobámi poduszczał do tego/ ábym nie opuszczał záwziętego nałogu. StarKaz II, 279. ZWykli się ná Zołtaczkę w Chrzcielnicy przezieráć/ Ale szkodá święconych rzeczy poniewieráć. NowSow 17 nlb. Iá przy tym będąc sercem ubolewam Czy to iest báyka, czy iest práwda szczera, Ledwie też zgruntu serce niedobywam Ze nas czártowska moc ták poniewiera, SAKRAMENTAMI będąc uzbroieni Za co bydź mamy od diabła włoczeni? DrużZbiór 482-483.