Słownik XVII wieku

Znaczenia:

1. »na dość znaczną odległość«: Miałem konia Niewielkiego Myszałego bardzo był ręczy y obrotny siadałęm na nim do okazyiey często, kładłęm na niego dwie uzdeczki propter casum zerwania wędzideł co iedne Cugle były w rękach drugie u łęku przywiązane zatoczył iakos nogę za owe Cugle wiszszące bo ie tez był zdrayca pachołek trochę przydłuzey uwiązał. PasPam 104v.

2. »przez dość znaczny okres«: [...] Ktore to słowa Duchá świętego gdy iuż przydłużey rozstrząsał [Adam]/ poczęłá go nie lada alteracyá nie ná ćiele/ lecz ná duszy/ y sercu trápić [...] BanHist 195. Z kąd to pochodźi że niektorzy mogą długo zátáić ducha? Serce w káżdym potrzebuie powietrza świeżego ktorym by się chłodziło: ále rożnie skorá gęsta, á u drugich rzadka bardzo, iż przez nię powietrze mogą do suchych żył ćiągnąć. y ták sercu dawáć iákąkolwiek ochłodę, á tácy przydłużey mogą w sobie zátáić Duchá. TylkRoz 248. FAłszywe áffekty zmyślisz; fáłszywe y zmyślone áffektow udáwánie ieżeli przydłużey będźie ná widoku, ná koniec wydá śie, z tąd przystoy ráczey wstrzymáć śię od tych ná widoku, á inszych, ktorzy práwdźiwie tákie áffekty máią záżyć. MazarInstr 114. Bo kometa ma mieysce nad atmosferą, przydłużey się páli, álbo swieci, stateczniey y regularniey obrot swoy sprawuie, opak zaś atmosferne ogniste exhalacye. BystrzInfAstron N3. Ztym wszystkim w czasach wilgotnych osobliwie gdy w Maiu wielki spadnie deszcz, o urodzaiu tych gruntow wątpic potrzeba, pszenica nawet na nich bieleie, y schnie, ięczmień żołcieie, y ieżeli deszcz trwa przydłużey cała krescencya ginie. RieuleGosp 101. Gdyby zaś naostatek 17. Ten lub ow Komornik dla własnych swoich Interessow od mieysca Jurisdykcyi swoiey oddalić się musiał, lub przeczuwał, iż z przyczyny choroby iakowey, przydłużey Urzędu swego sprawiać by niemógł; Takowy Komornik w pierwszym razie przełożonemu swoiemu Sądowi Prowincyonalnemu Szlacheckiemu oddalenia swoiego przyczyny przełoży, czas przez któren przytomnym być nie może, oznaczy [...]. LwowPismoUwiad 1784_15 2 nlb.

3. »używając dość dużej liczby słów«: Ponieważ zażycie zuzlu przydłużey opisuię, muszę dodać, iż zuzel rozpalony do białości, wrzuciwszy w wodę będącą w korycie, w proch rozsypuie się. CourtBuchuOsińNauka 297. Obłuda bardzo łatwo i w krótkich wyrazach może uwieść przestraszone umysły; lecz prawda spotwarzona nayczystsze zamiary przydłużéy usprawiedliwiać musi. KołłątajKor 6.