W TRAKCIE OPRACOWANIA Data ostatniej modyfikacji: 11.06.2024
PRZYDŁUGI przym.
Słowniki:
T, L (XVIII), SWil, SW, SJP notują
SStp, SXVI, Kn nie notują
Formy: lp M. m przydługi; ż przydługa; n przydługie; D. ż przydługiej; n przydługiego; Ms. m przydługim; lm M. nmos przydługie
Znaczenia:
1. »rozciągający się wzdłuż na dość dużą odległość«: Przydługi, przydłuższy. ein wenig lang. un peu long; longuet. T III 1741. Rurę tę w piecu przydługim pochyło ułożył tak; iż niższy iéy koniec wchodził do iednégo otworu recypiensa, którégo drugi otwór prowadził pod apparat do powiétrz.[!] ŚniadJędChem 123.
2. »dość długo trwający«: Ieszcze Bolesław zostawał w Kiiowie, gdy mu doniesiono, że Kiiowianie uprzykrzywszy sobie przydługiey rezydencyi Krola, nakładami y kontentowaniem Zołnierskim czyli to zwoli Swiatopełka, czyli z swoiey nienawiści, tracili y zabiiali potaiemnie Polakow. OrłowDef 39. 4ty. [temperament] Zimny a suchy, czyli Melancholiczna konstytucya, ma ponury wzrok czarne włosy ostrą skurę, śmaglawą płeć. puls drobny i rzadki, żułci nie nażbyt maią ale czarney. łatwi do poymowania wszelkich by też i naytrudnieyszych rzeczy, lecz przydługiego rozważania są, wszelką ciężkość do podziwienia znosić umieią, z oboiętną powolnością wykonywaią przedsięwzięcia choć i naypilnieysze bez względu na szczupłość czasu rozdraźnieni pałaią zemstą nieukoioną. TisPerzPorz 5. Sposob ten wprawdzie do robienia iest przydługi, lecz mnieyszego wyciągaiący kosztu iak insze, a pokost nieskończenie lepszy. AlletzAlb 185. [...] ále miał Leszko in promptu ná to respons gotowy mowiąc do Woiewody; wszák maćie ták wiele rzeczy z sobą, ktore nieprzyiaćielá nie biią, iáko to znáki, chorągiewki, piszczałki, puzány, i ták wiele nie potrzebnych Equipáżiow ábo taborow, bárdźiey ná pokázowánie się, iák ná potrzebę, i co do woyny nic á nic wam nie służą ani pomagáią, á mnie Xiążęćia swego nie chcećie wźiąć z sobą, i mnie zgromády tych kobiet, u ktorych dáley się báwić czás i chwilá przydługa, i tęskliwa mi iest wyrátowáć, i wybáwić. KampChwał 124. Więc Bogá proszę byś z tych náwáłności Wybrnęłá, prędzey do Swiętey wolności, Gdźie w szczęściu miłym spokoyna żeglugá Chociasz przydługa. TolMęcDrama 40. Dosyć mocna skłonność, przydługi zwyczay, upadku niebespieczeństwem grożą. TolMęcDrama 41.
3. »o tekstach: składający się z dość dużej liczby słów«: [Kalipsa] Rzekła tedy, powiem ći Telemaku, co śię z twoim dźiało Oycem; lecz hystorya iego przydługa, a czas teraz wyćiąga, abyś słodkiego po niewczasach zażył odpoczynku. FenTrocTel 3. Nie włożę tu iego opisania, ponieważ iest przydługie, lecz radzę Doktorom, aby go w samem dziele czytali, które się dziś wszędzie znayduie, niżey o kuracyi mówić będę. TisOnan 44. Otóż moie dzieci lubo przydługa historya, rzekła Pani ośmdziesięcioletna, dodam ieszcze iednak nieco. FiteProkopRozm 28. Ze zaś niektore Sceny zdaią się być przydługie ná sposob pisania Dziel w tey naturze, niech i to Łaskawy Czytelnik nie bierze zá winę tłumacza [...]. MarewPol 3 nlb.
[więcej cytatów w Korpusie Barokowym]
Patrz przydłuższy, przydłuższym.
Autorka: RB