Słownik XVII wieku

Słowniki:
nie notują

Najwcześniejsze poświadczenie: 1656-1688

Formy: cz. prze. lp m 1. os. przydałem; 3. os. przydał; ż 3. os. przydała; ~ cz. zaprze. lp m 3. os. był przydał; ~ cz. przy. pr. lp 1. os. przydam; lm 3. os. przydadzą; ~ im. uprz. przydawszy; ~ nieos. cz. prze. przydano

Znaczenia:

1. »dodać, wyznaczyć, przydzielić kogo do towarzyszenia, ochrony lub dowodzenia«:

Rekcja: kogo co; komu czemu

Zostawiono prawda nato nasze Chorągwie kwatery y przedano wartę że by ich nikt Nierabował. PasPam 99. Czeladzi Wszystkiey luzney [...] kazano pod znakami stanoc do szyku przydawszy kozdemu Znaczkowi Towarzysza za Rothmistrza. PasPam 103. Albo ten ze konfirmowany albo inszy przystaw do Samego mieysca przydany im będzie. PasPam 161. Aby się tym prędzey w swoiey pospieszali drodze przydałęm konfoy [konwój] y Przystawa. PasPam 161v. Posła [...] wyprawiono przydawszy mu inszego Przystawa. PasPam 183v. Wpadł w Tatarską zięmię konicki [Kunicki] [...] ktorego był krol przed Expedycyią immediate przydał kozakom za Hetmana. PasPam 276v.

2. »uzupełnić, dopowiedzieć«:

Rekcja: co

Do tych przezacnych familiantow zazywszy Apostrophe [...] To tylko przydam, że kto tak wiek prowadzi Iego Nobilitas iest duplicata. PasPam 86v-87.

3. »udzielić czego, zapewnić co«:

Rekcja: co

By im Saletra ani Siarka Nie Smierdziała To im Płomięnczykowa Reguła przydała. PasPam 271.

Związki nieprzyporządkowane do znaczeń:

▲ Ustabilizowane połączenia wyrazowe: ▲ przydać komuś boleści: Z tákowey powieści [że nie ma w państwie człowieka, który mógłby mu opowiedzieć o wierze chrześcijańskiej] Więcey przydał Krolewic do smutku boleści sobie. DamKuligKról 32. ▲ boleści komuś przydać: Násypiesz soli w oko, to oko płácze, násypiesz ná ięzyk, ięzyk zpluwa, násypiesz ná ránę, boleści się przyda [...]. MłodzKaz IV, 508.