W TRAKCIE OPRACOWANIA Data ostatniej modyfikacji: 13.06.2022
*PRZYRODZONY przym.
Słowniki:
nie notują
Najwcześniejsze poświadczenie: 1621-1643
Formy: lp B. m nżyw przyrodzony
Znaczenia:
»właściwy komu od urodzenia; wrodzony; dany prze naturę«: Iego zacni klienci [...] Zeby ten przyrodzony przymiot wsobie mieli Miłoscią przeciw Bogu Blizniemu gorzeli. PasPam 270v.
Związki nieprzyporządkowane do znaczeń:
▲ Ustabilizowane połączenia wyrazowe: ▲ afekt przyrodzony »miłość«: Afékt przyrodzony/ vide Miłość. Kn 4. ▲ wstyd przyrodzony: Lidora sama przyiecháła Iak niewolnica wszytká się okryła Płasczem, y twarzy nic nie ustroiła, Oprocz co gładkość lub zaniedbáná W wstyd przyrodzony była znią ubráná [...]. OblJasGór 104. ▲ potrzeba przyrodzona: Będziecie też mieli miejsce zá Oobozem/ gdzie będziecie wychodzili ná potrzebę przyrodzoną [...]. BG Pwt 23, 12. Wypróżniáć się/ iáko źwierzętá czynią. honestius dicitur ná stoléc iść/ stoléc mieć: Czynić sobie wczás ambiguum est. Potrzébę przyrodzoną odpráwowáć etiam ambiguum, quia duplex est vt diximus, Ná dwór máły. Ná dwór wielki. Oletum facere [...]. Kn 1326. Więc kiedy go potrzeba przyrodzona budzi, Stół namacawszy, darmo po kątach się trudzi, Szukając drzwi, żeby mógł wyniść do wychodku [...]. PotFrasz2Kuk II 415.
[więcej cytatów w Korpusie Barokowym]
PRZYRODZONA
w funkcji predykatywnej
Formy:
Znaczenia:
»jest właściwe od urodzenia«: [...] to Hiszpanom przyrodzona skutecznie dokázywáć ná co się záwezmą: y co raz opánuią dokońcá trzymáć. SzemGrat 46. Przyrodzona to ludziom, że jako swej twarzy Nie widzą, chyba komu w zwierciedle się zdarzy, Tak wielu wad na ciele, a na duszy żadnej, Choć wszytkim grzech widomy, choć będzie szkaradny. PotMorKuk III 102.
[więcej cytatów w Korpusie Barokowym]
Autor: SPas