Słownik XVII wieku

Słowniki:
nie notują

Najwcześniejsze poświadczenie: 1613

Formy: lp M. ż ptasna; B. m nżyw ptaszy; ptasi; N. m ptaszym

Znaczenia:

»dla ptaków«: Fumus terrae, Fumaria, Capnos, Columbina [...] Ptásna rutá/ Polná rutá. GuldOn 8. Obaczył tez y insze myslistwo moie iako to Zwierzyniec ptaszy ktory miałęm z budowany kratami drotowemi na kryty [...] A w nim Ptastwo Omnis Generis [wszystkich rodzajów] ktore tylko mogły się znaydować wpolszcze. PasPam 254. Łańcuch pański, czapka lauferska, magierka pacholcza, juki juchtowe, sznur nowy do szat, topór od mięsa, żarna w miecuchu deptane, imbryczek miedziany z przykrywadłem, śpikulców 2, jeden sarni, drugi ptasi, garki, młostki i insze statki gospodarskie, których niepodobno pamiętać, ale na groncie powinna być inwestygacyja. InwKal II 80.

Związki nieprzyporządkowane do znaczeń:

▲ Ustabilizowane połączenia wyrazowe: ▲ zob ptasza, ptasza/ptaszy zob (sz. zm.): Członkom zemdlonym y sprácowánym/ Máść z niego á z Sáletry z oleykiem/ álbo z máśćią z Ptászey zobi/ ktorą Láćinnicy Cyprinum álbo Ligustinum zowią/ á z octem záczyniwszy/ tym członki sprácowáne y zemdlone mázáć [...]. SyrZiel 218. W rokitowe koszyki zbierzcie ptaszą zobie, niech nagietkiem dokoła pierś obłożę sobie. HugLacPrag 130. Wyniosłe topole, Smolna sośnia, świerk, jodła, twardy kapriole Pląsał dąb, grab, buk, klon, wiąz, brzost i fladrowany Jawor i z agarykiem czerwiem nietykany Modrzew, nuż miętkie lipy i zwiesiste brzozy, Z ptaszą zobią jarzęby, płonne wierzby, łozy, Gorzkie osne, cierpkie czeremchy, orzechy W fruktach smaczne skakały kasztany z uciechy, Pobrzeżne tamaryszki, rokity i prosty Świdw, kalina, leszczyna, trzmiel i wszytkie chrosty, Jasion, iwa, z błot olsza i jawołka polna. Herd, dereń — wybrykował jak koza swawolna. KorczWiz 10. Folia Ligustri lub Ptaszy Zob, zgotowane z Mlekiem albo z Wodą, rozpadłe Wargi leczy. BeimJelMed 309. Weźmi: [...] Korzenia Ptaszego Zobu alias Cyperi rotundi [...] połłota. BeimJelMed 349. zob ptasza, drzewko oliwie i bzowi podobne, iagody kwiczołom, drozdom rodzące. (ligustrum) Rhein-Weide, Mund-Holz, Bein-Hölzlein, Hartriegel. troëne, frezillon. T III 3029.

◆ Związki frazeologiczne: ◆ zwierzyniec ptaszy »pomieszczenie dla ptaków, ptaszarnia«: Straszkowski [Straszowski] [...] obaczył tez y insze myslistwo moie iako to Zwierzyniec ptaszy ktory miałęm z budowany kratami drotowemi na kryty, A w nim Ptastwo Omnis Generis. PasPam 254.