W TRAKCIE OPRACOWANIA Data ostatniej modyfikacji: 25.06.2012
RADLICA rzecz. ż
Warianty fonetyczne: RADLICA, REDLICA
Słowniki:
SStp (radlica, redlica), SXVI (radlica, redlica; indeks), Kn (radlica), T (radlica), L (radlica; XVI-XVII), SWil (radlica), SW (radlica), SJP (radlica) notują
Formy: lp M. radlica; D. radlice; B. radlicę; N. radlicą; ~ lm M. radlicy; radlice; D. radlic // redlic; N. radlicami
Znaczenia:
»część radła albo pługa, służąca do odwracania ziemi; lemiesz«: Radlicza Vomer. LodDict 84. Do roley záś lemieszá y z kroiem potrzebá/ Ktorym więc rolą orzą chłopkowie dla chlebá/ Trzebá też y rádlice ktorą pod orána/ Bywa náprzyk záś oná rola vrádlona. RoźOff L3. Rádlicá/ [...] Aratrum in superficie agrum proscindens. Kn 908. pflugschaar rádlicá/ lemiesz vomer. KusWeg H5v. Statki domowe p. Twardowska oddaje: pług z dwiema par żelaz, radła z radlicami, wóz drewny... InwKal I 74. Żelaz płużnych 2 parze i z krojami,2 radlicy, wić żelazna do pługa, kosa trawna, kosa do sieczki, koziełek z wijadłkami, cierlic 2, złomków 3, hebel z żelazem, widły do siana. InwKal I 100. I tam widzieli i dobrze oglądali rzeczy niżej opisane po robotnym Janie Kucie, który przeszłego postu z tychże dóbr zbiegł, pozostałe. To jest woły 4 robotne, para krów, para koni, pług z jarzmem, z lemieszem i z kółkami, radło z radlicą, lada bez stalnice, kosa do sieczki rzezania... InwKal I 120. Pługi 2 ratajskie, przy każdym żelaz par 2, cofty, ośki, jarzma i inny porządek żelazny, co należy do pługów. Redlic 3. Latarnia blaszana, siekiera, kosy 2 do sieczki i lady z stalnicami. InwPuck 83. Sprzęt domowy. - Wozów 2 starych. Pług ratajski 1 z żelazami podwójnymi, już znacznie podbrukowanymi. Radlice 2. Łańcuch żelazny. InwPuck 105. A ktobykolwiek miał gospodarzewi albo samsiadowi ukraść żelazo płuzne, radlicę, siekierę, kołka płużne, pług, radło, brony, cokolwiek tylko do gospodarstwa należy, takowy człowiek już w złodziejskie ślady wchodzi... OrdPoznKutrz 271. Sprzęt domowy gospodarski. [...] radło 1, do którego radlic 2, bron belkowych 4, cynków do brony 10 kawałków. InwChełm 29. Radlica. Pflug zum Zwiebrachen. charruë qui fert à biner. T III 1824.
[więcej cytatów w Korpusie Barokowym]
Autorka: DA