Słownik XVII wieku

Słowniki:
SW, SJP notują
SStp, SXVI (?), Kn, T, L, SWil nie notują

Najwcześniejsze poświadczenie: 1610

Formy: lp B. rebelią; Ms. rebeliej

Etymologia: <łac. rebellio>

Znaczenia:

»bunt, powstanie przeciw władzy«: Bo wiárę y poddánstwo panu oświadczáć w rebelliey/ á w tey woli sie nieczuć: oyczyznie milość ofiárowáć/ nihil hostile Rzeczyp. niemyslic/ á ná złe sie wydźierać: odpowiádáć/ siły y dusze záwodzić/ słowy tylko páná nie sercem wy znawáć/ tá dopiero rzecz nie coresponduie słowom łacno w niebespieczenstwo bieżeć/ ále odwrot niepewny: nie záwsze sczęsliwym początkiem koniec sie rowna/ czásem nádzieiá ktora ledwe [!] nie w oczách tkwi omyla. BielDiar Ciijv [Diijv]. Hałasy rozruchy wielkie w Warszawie A tymczasem ukraina wszystka iak znowu w rebellią. PasPam 191v. Kromer dodaje że Bolesław z Zbigniewem spikneli śię byli przeciw Oycu, i Rebellią uczynili z przyczyny Sieciecha Wojewody Krakowskiego, rządzącego samym Władysławem, ale że Sieciech był wygnany prędko na Ruś, uspokoili się. ŁubHist 16. R. 1421. Czechowie rebellią podnieśli przeciw Zygmuntowi Cesarzowi zapraszając na Królestwo Jagiełła, ale wzgardził ich proźbą, z przyczyny Sekty przez Husa tam zaszczepioney, Witold o toż samo proszony, wzgardził z teyże przyczyny, jednak Król Zygmunta Korybuta z woyskiem im posłał mile przyjętego od Czechów. ŁubHist 54.

Związki nieprzyporządkowane do znaczeń:

▲ Ustabilizowane połączenia wyrazowe: ▲ rebelija angielska: