Słownik XVII wieku

Słowniki:
T, L (XVII), SWil, SW notują
SStp, SXVI, Kn, SJP nie notują

Najwcześniejsze poświadczenie: 1677-1690

Formy: lp M. rozprawnisia

Znaczenia:

1.ekspr. »kobieta dużo mówiąca, gadatliwa, szczebiotka«: ROZPRAWNISIA Prosił mnie na ugodę z jednym sąsiad drugi; przyjadę, nie mogąc się wymówić z usługi. Ledwie on pocznie krzywdy i swoje urazy, Aż mu się w rzecz werwała żona kilka razy; Ale gdy się ów przecie w oracyjej krzepi, Na koniec: "Milczcie, panie, powiem to ja lepiej". Uszy mnie bolały kaw onych słuchajęcy, I powiedała, ale kłamstwa było więcej. PotFrasz2Kuk II 399. Trochęś rozprawnisia, rzekę jej, tylko mię bajeczkami bawisz, a tym czasem czas upływa, który czekającemu na niego nieznośnie długi zdać się musi. UrfeRubJanAwan 33.

2.indyw., przen. »szczebiotliwa sroka«: EPITAFIUM SROCE Sroka tu leży, pierza garść i mięsa trocha, Rozprawnisia i pana swojego pieszczocha; W tę nadzieję po dworze kiedy śmiele chodzi, jastrząb niepodziewany z góry w nię ugodzi. Woła na pana rata, już będąc wysoko; A ten, kiwnąwszy ręką: Bóg cię żegnaj, sroko. PotPoczKuk III 465-466.

3. »kobieta obrotna, działająca szybko, skutecznie, sprawnie«: Rozprawnisia. geschickte Ausrichterin. femme expéditive. T III 1909.