Słownik XVII wieku

Słowniki:
L (; pod: rychtyk, spółmiłośnik, zawistnik; XVIII), SWil, SW, SJP notują
SStp, SXVI, Kn, T nie notują

Najwcześniejsze poświadczenie: 1750

Formy: lp M. rywal; D. rywala; B. uż. żyw. rywala

Etymologia: <fr. rival, z łac. rivalis>

Znaczenia:

1. »człowiek współzawodniczący z kimś w dążeniu do czegoś«: Regimentarze zaś: Pociej litewski w małej kompanii ruszył się do Litwy; jego rywal do regimentarstwa lit., Sapieha, podskarbi nadworny lit., pojechał z żoną i z przyjaciołami swymi [...] na Wołoszczyznę i tam całą przesiedział rewolucją [...]. MatDiar I, 74-75.

2. »mężczyzna ubiegający się jednocześnie z kimś innym o względy kobiety«: Są insze sposoby oddalenia od damy swojej rywala; te sposoby są barzo obojętne, a mogą tylo zaszkodzić, ile by być mogły pomocne; a to są te zwłaszcza: nieprzytomność i pozór poniewierzenia się. RadziwUKonDoś 80. Zwierzenie się nieroztropne często spłodzi rywala. RadziwUKonDoś 80. Jest Coś przykrego y obraźliwego, iako to moy Rywal, czyli przeciwnik zawistny. CoqMinNic C6.