Słownik XVII wieku

Słowniki:
nie notują

Najwcześniejsze poświadczenie: 1656-1688

Formy: bezok. rzucić; ~ cz. prze. lp m 2. os. rzuciłeś; 3. os. rzucił; lm mos 3. os. rzucili; ~ cz. przy. pr. lp 3. os. rzuci; ~ tr. rozk. lm 1. os. rzućmy

Znaczenia:

1. »cisnąć czym (o co); położyć kogo nagle, z rozmachem«: Rzucili go w Srzodku koła mowiąc atoz macie pierwszego Malkontenta. PasPam 244v.

◆ Związki frazeologiczne: ◆ klimkiem rzucić »zmyślić, skłamać«: W tey Wolskiego Relacyi połowy prawdy nie masz bo Ja Naturę Jego znam ze rad klimkiem Rzuci. PasPam 91. ◆ jak piłką rzucił: ◆ rzucić pod nogi »złożyć u stóp«: Chorągiew nieprzyiacielską rzuci pod nogi. PasPam 91v.

2. »przestać zajmować się czym, pozostawić co w spokoju«: Patrzmysz Monarchow, Rzucmy Monarchiie Iako się iasnosc ich w gruby cięn kryie. PasPam 109v.

◆ Związki frazeologiczne: ◆ rzucić Marsa:

3. »wypuścić«: Iastrzębia raz miałęm takiego ktory był zbyt rosły atak rączy że kozdego ptaka ugąniał y do naymnieyszey ptaszyny nie lenił się okraczywszy go owemi Srogiemi szponami y zawszem zywiusienkiego odebrał. Rzuciłes go tez do nay większego Ptaka y tego się nie wstydził. PasPam 256.

4. »zrobić, zbudować«: Iak tedy otym fortelu dowiedział się Czarniecki zaraz kazał przed Szykami rzucić Szanczyki. PasPam 103v.

Związki nieprzyporządkowane do znaczeń:

◆ Związki frazeologiczne: ◆ broń od się rzucić »zaprzestać walki, poddać się«: Broń [...] broń od się rzucić. das Gewehr strecken, sich ergeben. mettre bas les armes; se rendre; rendre les armes. T III 78.