Słownik XVII wieku

Znaczenia:

1. »składający się z sześciu elementów«: Sostny Senariq SłowPolŁac 78. Senarius Sostny SłowPolŁac 126.

2. »odnoszący się do podziału kąta o mierze 360 stopni na sześć części«: LUbo w Figurze Rewolucyi roczney znáki Miástá Krákowá y Máłey Polski [symbol] y [symbol] kwádrátowym ná się poglądáią áspektem: zkąd niesnasek, y niezgody między Obywátelámi wspomnionych Miástá, y Kráiny szerzyć się będą; iednák że [symbol] Konsyliátorká Páná Rocznego, z Domu Małżeństwá z [symbol] przez szosny: [symbol] záś Pan roczny z [symbol] przez troyny łáskáwié znoszą się promień. WolsWKal D3. W Lećie Márs uszczęśliwiony Słońcá y Wenery szesnym promieniem wesołe y zdrowe ominuie czásy, Dámom y Mágistratom łáskawą y przychylną sprawuiąc inklinacyą. DuńKal Gv.

▲ Ustabilizowane połączenia wyrazowe: ▲ astr. aspekt szesny (sz. zm.) »odległość kątowa między dwiema planetami wynosząca 60 stopni«: Z tákowego położenia ná Zodyáku niebieskim Znakow y Plánet, lubo káżdy snádno poznać może Aspekty, Constellácye onychże; iednák y te wyraźnie piszę [symbol] ná [symbol] kwádratowym, á ná [symbol] troynym pogląda promieniem: [symbol] y [symbol] kwádrátowym ráżi áspektem: tenże [symbol] z [symbol] przez szosny, á z [symbol] przez troyny i ná ostátek z [symbol] przez kwádrátowy znoszą się Aspekt. WolsWKal D. Drugi aspekt iest szesny: gdy ieden Planeta od drugiego szostą częścią całego zodyaku, to iest 60. gradusami swego cyrkułu iest odległy. BystrzInfAstron M1.

SZESNY m
w funkcji rzeczownika

Formy: lp M. szesny

Znaczenia:

»odległość kątowa między dwiema planetami wynosząca 60 stopni«: Szesny Saturna. Tu rzeczy swoje źle sprawować wcale, Jeśli pieniędzy w mieszku masz o male. MinSow 289. Szesny Jowisza. Nie da pieniędzy Żyd na słowa, Rychlej na suknią, zwłaszcza jeśli nowa. MinSow 290. Szesny Marsa. Tu nie tak łatwa wojna z Tatarami, Jako u chłopa na wsi z kokoszami. MinSow 290. Szesny Słońca. Darmo tu prosić od panów na strawę, Rychlej ci da Żyd na jaką zastawę. MinSow 291. Szesny Wenusa. Kto pojmie wdowę, jako sami wiecie, Jakoby też kupił portki na tandecie. MinSow 291. Szesny Merkurego. Źle cudzą żonę mieć na pilnym oku, By zaś od męża nie wziąłeś po boku. MinSow 292. SZESNY SŁOŃCA Z mądrymi dobra sprawa, dobre z nimi żarty, A z głupimi, mym zdaniem, dobrze grawać karty. ŻabKalBar I 109. SZESNY MERKURIUSZA Pismem się szkoda bawić, lepiej by pisaną, Jeśli nie tu na stole, więc z Kaśką za ścianą. ŻabKalBar I 110. Szesny Sáturná/ y Trzećiak Do gospodárstwá się rzuć/ około roli/ ogrodow winnic rob/ szczep/ budynki/ gruntá zákłáday/ rády záciągay/ Sędźiow y Przełożonych zázyiesz iako chcesz. WolsWKal A. Szesny Mársá y Trzećiak Do Xiążąt/ y pod chorągiew się záćiągay tákże konie y inne bydło ná gospodárstwo kupuy/ Alchimistowie y Gwárkowie Wszyscy czás máią pogodny/ gdy [symbol] w [symbol]/ do lekarstw tez wyborny zwłaszcza gdy [symbol] w [symbol] zostáią. WolsWKal A. Szesny Merkuryuszá y Trzećiák Puść się w drogę/ kupiectwoć się náda/ ráchunki czyń/ dźiatki ná náukę odday/ spráwy poprzyi/ z Uczonemi pośiedź/ księgą y dyskursem się zábaw. WolsWKal A. Szesny Jowiszá y Trzećiak. Czás iest wyborny do lekarstw/ Ieśli známię niebieskie pozwála/ Justynow się poradż y Práwem zábaw/ o Wánkáns proś/ y owszem wszelkie spráwy co znácznieysze odpráwuy. WolsWKal A. Szesny Słońcá/ y Trzećiák Wyborny czás do lekarstw / syropki y pigułki rob áby długo trwá/ o Urzędy y godnośći u Krolow y Xiążąt/ tákie i Przywileie proś/ lecz nie bez podárkow/ w drogę dobrze/ y około gospodarstwá. WolsWKal Av. Ponieważ pięcioraki aspekt Planet między sobą, to iest: złączenie, szesny, kwadratowy, potroyny, oppozycyą, opisane w liczbie XXII. Jnformacyi astronomiczney, naywięcey sprawuią alteracye, odmiany powietrza: osobliwie iednak aspekt złączenia, Oppozycyi, y kwadratury. BystrzInfAstron O2v.

[więcej cytatów w Korpusie Barokowym]