Słownik XVII wieku

Znaczenia:

1. »cieszący się sławą, słynny, powszechnie znany, głośny«: Amirał Olęderski przysłał doktora okrętem bardzo Sławnego. PasPam 67v. Winszował kurfistrz Woiewodzie tey Szczęsliwosci ale iawną znac mu było z oczow zazdrość y Niemcom że Pan Bog Sławną podał Fortecę. PasPam 72v. Oddaię [...] praezent, ktorego pewnie w krolewskich ani w Cesarskich nieznaydzie skarbnicach ktorego rownego y sama nacały swiat sławna y wymyslna Stroynica kleopatra niezazywała. PasPam 80v. To był znaczny y Sławny przykład na Ukaranie y upamietanie Ludziom Swowolnym. PasPam 177v. To była wydra Sławna na Całe woiewodztwo Krakowskie a potym y na Całą Polskę. PasPam 251.

2. »chwalebny«: Lecz się jedna ona praktyka wyjawiła za śmiercią człowieka wielkiego, sławnej pamięci pana hetmana koronnego, która im animuszu i serca dodała; tedy zatym ta konkluzya nastąpiła, że się im już na nic oglądać nie potrzeba, i stądże nie jedno małżeństwo kończyć, ale potem i koronę wziąć bez konsensu tych, którym tego Rzplta powierzyła [...]. SkryptWojCz II 275. Ten [ksiązę pruski] iśćieby wiele mogł/ iednoby mu trzebá/ Do ktorego práwo ma/ nie wydźieráć chlebá. Gdyżby z tąd miásto poćiech/ iákie zło vrosło/ Coby ledwa nie żałość wszytkim nam przyniosło. To stanowie przesławni wiem snádnie obaczą/ Do rzecży dobrych sławnych wszyscy rádźić raczą. HofmańPor Biijj.

Związki nieprzyporządkowane do znaczeń:

▲ Ustabilizowane połączenia wyrazowe: ▲ cudami sławny: R.P. 1623. Nouembr. 12. w Witepsku ś. pámięci świątobliwym żywotem y cudami sławnego Oycá Iozaphata Kvnczevvicza Archiepiskopá Połockiego okrutnie zámordowáli [...]. BirkRus 13.

SŁAWNA
w funkcji predykatywnej

Formy:

Znaczenia:

hasło w opracowaniu - nie podano jeszcze definicjiA też Pánu káżdemu nie tylko miła y y sławna/ ále y pożyteczna mieć poddánych niezniszczonych/ y zámożnych. GrodDysk E4v. Pomyśl, że sławnieysza być ubogim człowiekiem á cno- tliwym, ániżeli bogatym bez poczciwości, i weselszych daleko znaydziesz w małey fortunie ludzi, niżeli w wielkiey, z dostatkow wyzuty człowiek mało ma, mało się też frasuie, nikt na iego nie czuwa fortuny, każdy mu prawdziwy przyiaciel, gdzie chce tam się obroci, i wszędy się pomieści, bo swoię z sobą samym nosi zawsze fortunę, żyie bespiecznie, myśl spokoyna, umysł wesoły, postępki swobodne, czego żaden bogacz nie uzna. KryszStat 200.

[więcej cytatów w Korpusie Barokowym]