W TRAKCIE OPRACOWANIA
Data ostatniej modyfikacji: 11.03.2025
Warianty fonetyczne:
SKOTAK, SZKOTAK
Słowniki:
SXVI (
skotak),
L (
skotak, szkotak; pod:
skot; XV-XVIII w.),
SWil (
skotak; szkotak w in. zn.),
SW (
skotak, szkotak),
SJP (
skotak) notują
SStp,
Kn,
T nie notują
Znaczenia: »pasterz bydła, owiec«: Blisko morzá gdy się rozmáići ludźie/ y miedzy niemi też pástuchowie z bydłem swym západáli: Szkotak ieden/ z ktorego też stádá krow dźieśięć/ w oczách iego/ źiemiá iuż byłá pożárłá; á pod niem sámym iuż się też mocno trzęsłá; gorącem swym twarz iemu paląc; vszedł zdrowo: pomocy z niebá wołáiąc: podobnieyszy iednák vmarłemu/ á niżli żywemu/ iákoby się z piekła wroćił. SzemZapał C2.
Dozierác áby szkotak w polu nie doił owiec: HaurEk 30.
Szkotaká dla dozoru, y ochrony mieć vmieiętnego, y sposobnego, przy ktorym psow miec dla wilká dobrych y pewnych. HaurEk 31.
Pástuchow, szkotakow, Pogániáczow, y ẃoznicow, podczás długiey nocy budżić, áby bydłá doglądáli, karmi im dodawáli nie czekáiąc dniá, bo wszelki rodzay bydłá, tego Mieśiącá, ták stárego iáko y młodego nád zwyczay karmić, y doglądáć trzebá. HaurEk 121.
Wyganiasz w pole bydełko skotaku, A Bog je żywi, tenże i nas pasie, Że jeszcze żyjem, choć w takim hałasie.
MorszZWierszeWir I 369.
Dopieroż się na świętych nie spuszczając straże, Lepiej bydła pilnować skotakowi każę; Zjeć mnie dziesięć, kiedy zjadł księdzu jałowicę, Choć na wilka przywilej, choć miał obietnicę. PotFrasz1Kuk II 159.
BISKUP KRAKOWSKI ZE SKOTAKIEM
PotFrasz2Kuk II 259.
Przebaczcie, że was jeszcze spyta skotak głupi: Gdy książęta do piekła, gdzież pójdą biskupi? PotFrasz2Kuk II 259.
Leda baba od zgrzebnej kądziele, Leda skotak od owiec dokaże tak wiele. PotFrasz2Kuk II 375.
Tego y skotak, tego Ochmistrzyni, Y pástuch życzy, co pilnuie świni, Bo stáry Oćiec, co go trzyma łoże, Wpuł niepzyiáznych, rządu mieć nie zmoże. OvChrośRoz 10.
Bydło bez wiadomosci dworskiey naymował na paszę Panaką y onym łąki, osobliwie po pustkach trawy wypasywał, czegom y ia sam doznał y to szkotak dworski zeznał.
SprawyCzerUl 410.
[więcej cytatów w Korpusie Barokowym]
Patrz *skotar, skotarz, skotopas.