W TRAKCIE OPRACOWANIA
Data ostatniej modyfikacji: 11.03.2025
Warianty fonetyczne:
SKOTARZ || SZKOTARZ
Słowniki:
SXVI (
skotarz),
Kn (
skotarz),
T (
skotarz),
L (
skotarz; pod:
skot; XVIII w.),
SWil (
skotarz),
SW (
skotarz),
SJP (
skotarz) notują
SStp nie notują
Znaczenia: »pasterz bydła«: Skotarz/ skotopás/ v. Pástuch/ Pasterz. Kn 1008.
Tytuły polskie [...] Szkotárzowi ábo Pastusze. Pracowitemu Jáckowi Szybale/ Szkotarzowi/ we Wśi Oborzowie. DobrPol 264.
W tumulćie żadná spráwa nie może doyść zgoła; Lecz że twa włádza, iáko widzę, temu zdoła, (Pochlebi mu Arsidas) ty powágą swoią Potráf, niech sie ći ludźie trochę uspokoią. Jákby chłopa grubego pogłaskał po skorze, Duma; że iuż z Hetmánem wyrowná w honorze, A więcey ná skotarza, álbo pasiecznika, Gbur, chłopak, złodźiey, poszedł niż ná Pułkownika. BarPotArg1697 73.
Pasterz albo skotarz wszelki, ktoremu gmin odda trzody swoje do paszenia, a ten przez niedozor swoj i niedbalstwo odszedł od trzody z pola, a podtenczas miałby złodzi bydlę ukraść albo zwierz udusić albo ranić albo też bydle zgubić, żaden gospodarz z takowych okoliczności nie powinien szkodować, ale pasterz albo skotarz według taksy bydle powinien zapłacić. OrdPoznKutrz 276.
Michał skotarz mając chałupę małą z izbami 2, jedną pustą, z przystawą. InwKal II 10.
Chałupa, w której mieszka Bartłomi, skotarz kontraktowy. InwKal II 57.
Józef kredenserz poddany, Mikołaj pajuk poddany, Jan Franecki węgrzynek poddany, Mikołaj foryś poddany, Walenty kuchcik poddany, Bartłomi koniarek poddany, Maci skotarz poddany. InwKal II 351.
*Skotarz, *Skotopas pastuch, pasterz.Vieh-Hirt. gardeur de béstiaux. T III 2045.
Skotarze, poganiacze, tu maią swe posłania. ŚwitBud 76.
Na górze tey, można będzie składać plewy ze stodoły i drobną słomę, którą dla wołów wydzielaią skotarze i wolarkowie. ŚwitBud 79.
Jnna rzecz gdy opiewasz miłey wiosny wczasy, I pola chleborodne i zielone lasy, I niewinne igraszki, i słodkie uśmiechy, I poczciwych Skotarzów kradzione uciechy, I złote w pierwszych wiekach Oycow naszych życie. Użyy na to farb różnych, ale przyzwoicie. DmochSztuka 13.
◼
Przenośnie:
◼
W Sykulskiey Muzy wdzięki Szymonowicz płodny, Zimorowicz sioł Ruskich, po nim Skotarz godny, I Gawiński w pastusze wdzięcznie dmiąc multanki, Chwalebny spór z dawnemi wiedli o Sielanki. DmochSztuka 14.
# Użycia metajęzykowe:
#
Skot,
bydło, ztąd, skotnik, wygon, skotopas, abo skotarz.
DudzZbiór 57
[więcej cytatów w Korpusie Barokowym]
Patrz skotak, *skotar, skotopas.