ZALĄŻEK ARTYKUŁU HASŁOWEGO Data ostatniej modyfikacji: 05.04.2023
SPOSÓB rzecz. m
Słowniki:
nie notują
Formy: lm B. uż. nosob. sposoby; N. sposoby
Znaczenia:
»tryb postępowania lub wykonywania, robienia czegoś; zespół cech charakterystycznych dla czyjegoś zachowania się, czyjegoś działania; maniera, modła, środek do czego«: NOWINY Z MOSKWY, to iest Iáko Naiásnieyszy y Niezwyciężony Ie[g]o M. Krol Polski/ będąc z woyskiem w Moskwie/ niechce áby krew Chrześciánska tyránsko przelewána byłá/ ále dobrotliwie/ y náder łáskawie/ sposoby dobremi z wdzięcznym poselstwem Posły swoie posyła [...]. NowinyKról A. Czynił on zacny á wielki Monárchá Iuliusz Caezár/ obiemá sposoby bo y mieczem páństwá Rzym skie rozszerzał/ y obroną/ y hoynośćią náuki vczćiwe rozmnażał [...]. DobrociesRel A3v. Jędrzej Freport kupiec dostatni iest trzecim w towarzystwie. z Pracą y doświadczeniem złączył rozsądek gruntowny. Zna doskonale naturę handlu, potrzebę y sposoby. Monitor 18.
Ustabilizowane połączenia wyrazowe: sposób alchimiski (sz. zm.): Oleiek Piołynowy Alchimiskiem sposobem dystyllowány. SyrZiel 357. Może Istność z tego ziela ták iáko z Piołynu, ábo z inych zioł sposobem Alchimiskim wyciągnąć do potrzeb wyższey pomienionych. SyrZiel 373-374.
Związki nieprzyporządkowane do znaczeń:
Ustabilizowane połączenia wyrazowe: rozbójniczym sposobem: ▲ kupić coś na sposoby: ▲ wynaleźć sposób (sz. zm.): Ale ludzkie inwencye prędko wynalazły sposób uleczenia się, takowy: że to miejsce które było ukąszone, dziegciem okładali, od którego jad ów ustępował. ZawiszaPam 361. Sądy fiskalne tym procederem na wieki po województwach upadły, gdy tak piękny sposób regularnéj zapłaty wojsku wynaleziono. OtwFDziejeCzech 310. Ale żebyś Wm Pan wiedział, co za osobliwszy sposób wynalazło to niebożątko do potwierdzenia mi miłości swoiey w tym nawet czasie, kiedy mię poniewolnie odpędzała od domu, ledwobyś uwierzył, aby tak niewinna y prosta dusza tyle przemysłu mieć mogła. MolierBogusWSzk 77. ▲ inakszym sposobem: Tak udawano że ich y Niekrzywdził w niwczym tylko że miał zdobycz wielką, ktorey mu Oni inakszem sposobem wydrzeć nie mogli arz Z buntowawszy się. PasPam 277.
Związki frazeologiczne: nocnym sposobem: ◆ znalazł się sposób: ◆ znajdować sposób: ◆ (Około czego) chodzić sposobami: Teraz tylko Bychow sam nád Dnieoprem ná Białey Rusi zostawa w ręku nieprzyiacielskich/ około ktorego chodzi rożnymi sposobámi I. M. P. Woiewodá Wileński. MerkPol 136. Chodzimy wszystkimi sposobami, aby wojsko dało wozowych koni pod piechotę, ale jakoś to oporem idzie. SobJListy 71. ◆ szukać sposobów »starac sie wynaleźć środek, radę«: Wnagłey potrzebie roznych szukac nalezy sposobow. PasPam 217v. ◆ powiedać sposób: ◆ jednanym sposobem: PasPam 89v.
[więcej cytatów w Korpusie Barokowym]
Autorka: