W TRAKCIE OPRACOWANIA Data ostatniej modyfikacji: 19.07.2024
SPUSTNY przym.
Słowniki:
SXVI, Kn, T, L (XVII-XVIII), SWil, SW, SJP notują
SStp nie notują
Formy: lp M. m spustny; ż spustna; lm M. nmos spustne; D. spustnych; Ms. spustnych
Znaczenia:
1. »taki (akwen), po którym można pływać, żeglowny«: Spustny/ [...] spustna rzeká/ pławna Nauium patiens flumen [...] Nauigabile flumen [...]. Kn 1054. [...] Raba, co małym Zbiera deszczem i nurtem brzeg ryje zuchwałym, I z Tatr bieżący Poprad nieleniwym skokiem, Wisłoka niegłęboka z spokojnym Wisłokiem, I bystrych wód Dunajec sławny łososiami, I Nida pińczowskimi zabawna młynami, I San szkutom niepewny dla prądziny skrytej, I Wisznia, co o Rzeczy słucha Pospolitej, I Tanew czarna, i Wieprz, dla spustnych przekazów Od młynów uwolniony prawem i od jazów [...] MorszAUtwKuk 175. Zápátruiąc się záś ná zmnieyszenie Táboru/ odiąć cále wozy Towárzystwu: (iáko niektorzy dla prędkośći/ y lżeyszego woiowániá/ mniemániem się vwodzą) nie iest ze wszytkim pożyteczna/ gdyż spustne rzeki/ nie są częste vnas/ áni wozow nie mász z publicznego skárbu opátrzonych/ ktoremi by żywność zá woyskiem wieźiona była/ dla przedaży. FredKon 15. WISŁA naysławnieyszá Polska rzeka, Princeps Fluviorum Poloniae, Navigabilis albo spustná, nie złote piaski, iák Tagus y Ganges maiąca, ale zá zboża y rożny frokt cudzym kráiom kommunikowány, wiele Polákom przynosząca złota. ChmielAteny II 327. Spustny. 1) schissbar, von flűssen [...] 1) navigable, sur quoi on peur voiturer [...] § 1) spustna rzeka[...]. T III 2138.
2. »taki (akwen), z którego można spuścić wodę «: Ryb z koszow, y spustow nik[!] brać nie ma, także w sadzawkach y stawach spustnych nie ma się nikt ważyć łowić pod winą szubienicy, a pogotowiu stawow rozkopywać y spuszczać. ArtWoj 8. Sloz. Sloza . [...]§ slozy na spustnych iazach, na rzekach. T III 2073. Spustny [...] 2) das man abschlagen, ablassen kan als ein Teich [...] 2) qu'on peut vuider ou débonder comme un étang. [...] § [...] 2) staw spustny [...]. T III 2138.
3. »o drzwiach, kratach: opuszczane«: Spustny [...] 3) Fall-, das man herunter lassen kan, als eine Fall-Thűre. [...] 3) qu'on abat pour fermer [et] éleve pour ouvrir fait comme une trape. [...] 3) drzwi, kraty spustne [...]. T III 2138.
4. »o strunie w instrumencie: sprężysta«: Spustny. [...] 4) das man nachlassen und anziehen kan [...] 4) qu'on peut débander ou lâcher [...] 4) strony na instrumenćiech są spustne [...]. T III 2138.
[więcej cytatów w Korpusie Barokowym]
Patrz pławny, spławny, *spławowy, żeglowny.
Autorka: DA