Słownik XVII wieku

Słowniki:
notują

Formy: lp M. stopa; D. stopy; C. stopie; B. stopę; N. stopą; Ms. stopie; ~ lm M. stopy; D. stóp; C. stopom; B. stopy; N. stopami; Ms. stopach

Znaczenia:

1. »końcowa część nogi z palcami«: [...] przypadł karetą do muru jednego z owych, co podle skrzydła szli, który miał na sobie na kitajce szpadę: z téj wkówka spadła była, i w oném przyparciu przykrém uderzyła tak potężnie w skrzydło kareciane, że je przebiła, i obraziła królewica w nogę w samą stopę [...] PacOb 63.

a) »miara długości zróżnicowana regionalnie i czasowo równa czterem → dłoniom lub szesnastu calom; «: 4. Stopa, ráchuie w sobie 4. dłoni, á 16. cali. 5. Łokieć, ráchuie w sobie 2. piędzi, á dłoni 6. á cali 24. 6. Krok, liczy w sobie stop 5. BystrzInfRóżn Z.

Związki nieprzyporządkowane do znaczeń:

▲ Ustabilizowane połączenia wyrazowe: ▲ bibl. umyć stopy »polać komuś wodą stopy, aby okazać mu pokorę i szacunek«: A miedzy nimi ona napierwéj, co opuściwszy cielesne ścierwy, umyła Jego naświętsze stopy, wyjąwszy źrzenic obadwa czopy. MiasKZbiór 93.