W TRAKCIE OPRACOWANIA Data ostatniej modyfikacji: 05.09.2024
SUSEŁ rzecz. m
Warianty fonetyczne: SUSEŁ, SUSIEŁ
Słowniki:
T (susieł), L (suseł; pod: sus; XVII-XVIII w.), SWil (suseł), SW (suseł), SJP (suseł) notują
SStp, SXVI, Kn nie notują
Najwcześniejsze poświadczenie: 1669-1677
Formy: lp M. suseł; D. susła; B. uż. żyw. susła; ~ lm M. uż. nosob. susły; D. susłów
Znaczenia:
1. »małe zwierzę podobne do wiewiórki zapadające w długi zimowy sen; także podobne zwierzęta - myszy, szczury«: Wszelkie czary na człeka swoje mają gusła: Ziele go w co inszego, wino robi w susła. PotFrasz4Kuk I 393. Trzecie proverbium z Horacyusza Parturiunt montes, nascetur ridiculus mus; co wtedy się mowi, gdy z wielkiey nadziei, mały y nikczemny skutek. Mus Alpinus, albo Mus Montanus, alias swiszcz; Mus Noricus, toiest suseł: Mus Ponticus, Popielica. ChmielAteny III 281. Suśie, g. susła. ein Hamster. mulot. grand rat champêtre. T III 2204. SUSEŁ iest zwierzątkiem Podolskim, wielkości łasicy, długi y cienki, ogon ma krotki, włos niski popielaty, głowę y pysk podobny myszom domowym, zamiast uszu tylko dziurki, jak u kreta, ktoremi słuch ma bardzo ostry. Susły kopią sobie nory pod ziemią, y dalekie y głębokie, w ktore sobie pożywienie znoszą, Zyią orzechami, á bardziey ieszcze lubią żołądź y orzeszki bukowe, á gdy im tych owocow nie stanie, psuią bardzo pszenicę y orkisz, ktore nabrawszy w pyszczek znoszą ná zimę do iamy. ŁadSHist 168.
Ustabilizowane połączenia wyrazowe: susłów szukać »polować na susły (myszy, szczury?)«: susłow szukać. Hamster suchen. muloter. T III 2204.
a)w lm »futro ze skórek susłów«: susły. Hamster-Felle. Fourrure de mulots. T III 2204.
[więcej cytatów w Korpusie Barokowym]
Autor: WG