ZALĄŻEK ARTYKUŁU HASŁOWEGO
Data ostatniej modyfikacji: 13.09.2024
Warianty fonetyczne:
SZARŁAT, SZKARŁAT
Słowniki:
SStp (
szarłat),
T,
L,
SWil,
SW,
SJP (
szarłat, szkarłat) notują
SXVI (
? ),
Kn (
szarłat ) nie notują
Znaczenia:1. »tkanina o intensywnym czerwonym kolorze; ubranie z takiej tkaniny«: Srebrá/ złotá/ y pereł/ y kámieni drogich/ Jedwabiu rozlicznego/ kleynotow chędogich Pełno wszędy/ orszak sług/ pieszczone błáwaty/ Drogo tkáne szpalery/ rumiáne szárłaty/ Wezgłowia teletowe/ kołdry háftowane/ Máterac z Altembásu/ złotem opisáne Łoże/ pokoy obity/ w nim z śrebrá litego/ Wszystko czego się iedno tkniesz gwałt dobrá wszego. MorszHRoz A2v.
Przed Arką oną złotą zasłona była z szkarłatu [...]: przed Arką Bożą Panną naświętszą/ szczyro złota zasłona ta wisiała poślubienia/ y małżeństwa. BirkNiedz 61.
Zasłona kościelna ktora wisiáłá przed Arką testámentu z purpury y szkárłatu dwá rázy moczonego/ z bisioru kręconego/ y hiácinthu byłá robiona. BirkNiedz 450-451.
Apostołowie z ewanjelistami,
Augustyn święty między doktorami,
wyznawcy Boży wespół i z dworzany,
co dla Chrystusa wycierpieli rany,
idą porządkiem długą procesyją
i wychwalają z Jezusem Maryją.
Wyznawcom świętym białe szaty dano,
a męczenników w szkarłaty ubrano. TwarKPoch D4v.
A oná niewiástá przyoblecżona byłá w purpurę y w szárłat […]. A ná cżele jey było imię nápisáne; Tájemnicá/ Bábilon wielki/ mátká wszetecżeństw i obrzydliwośći Źiemie. BG Ap 17, 5.
Szárłat mátéryia/ iédwab/ sukno. Purpura [...]. Inter coccum et muricem medius est color ampelinus, seu xerampelinus, Brunatnoczerwony. Kn 1100.
Widziałam, jako Dżwina na swym odzieniu modrym niosła z krwie Moskwicina szatę szkarłatem napojoną szczodrym. CorMorszACyd 3.
Wnidziesz w ogrod, aż stu farb w oczach staną kwiaty; To szarłat, to purpurę, te żywe granaty, Te wyrażają koral, te barwę perłową. PotFraszBrück II 374.
Stroy się iako chcesz w Tyryskie bławaty, Iednak bez cnoty wstydzą się szarłaty. MikSil 305v.
Ná rámionách sukienka [...] ze złotá, hyacyntu, purpury, szárłatu, bisioru wzorzystą tkána robotą [strój arcykapłana żydowskiego]. ChmielAteny II 551.
Ná Assyryiskich biesiadach w szkarłacie, Pełen iasności blaskiem ćmisz brylanty, Krzyż w tym bankiecie pewnie przywita cię, Pij: nie odżeną słodkie Alákanty. DrużZbiór 380.
2. »czerwień«: Brunat ziele/ brunatek/ v. Szarłat ziele. Kn 47.
Szarłat/ purpura. Kn 1100.
Widziałam, jako Dżwina na swym odzieniu modrym niosła z krwie Moskwicina szatę szkarłatem napojoną szczodrym. CorMorszACyd 3.
3.bot. »roślina«: Brunat/ źiele/ brunatek/ v. Szarłat ziele. Kn 47.
Brunat, Brunatek. vid. Szarlat ziele. T III 80.
[więcej cytatów w Korpusie Barokowym]
Autorka: