Słownik XVII wieku

Warianty fonetyczne: SZYLWACH || SZYLWACHA, SZYLWACHT, SZELWACHT, *SZYWACH

Słowniki:
nie notują

Najwcześniejsze poświadczenie: 1656-1688

Formy: lp M. szylwacht // szylwach // szelwacht; szylwacha; B. uż. żyw. szylwacha; ~ lm B. uż. osob. szylwachów; N. szywachami

Etymologia: <niem. Schidwache>

Znaczenia:

»żołnierz stojący na warcie, strażnik, wartownik«: Uciszylismy się az zegar począł bić awtym ruszęmy się w bok Cichusięnko a iuz tez nas doyrzał Szylwach zawoła Werdo? Nic się nie się ozywamy. PasPam 66. Zapiał kur drugi [...] az owi idą [...] Obaczył ich Szylwacht [...] zakołatał w okno Wstawaycie WSC mąmy gosci. PasPam 154v. Zapiał kur drugi dalismy szylwachow. PasPam 154v. Gdy się tedy zblizaią woła Szylwacht Nie następuy bo strzelę. PasPam 155. W pewnym miescie Francuskim w ktorym był gvarnizon mocny pewny Officier Inquier Imieniem nad Szywachami przełozony a po woyskowemu Patroll, człowiek wielce ladaiaki na wszystko złe rozpuszczony osobliwie w grzechy cielesne bardzo wprawny, obchodził iedney nocy obwacht HistŚwież 78. Szylwach. Szylwacha. Schildwach. la sentille; soldat qui fait faction. § podmowić szylwacha; szylwacha się pyta: kto vivat; szylwacha przechodzącym żołnierzom skweruie. T III 2284.