W TRAKCIE OPRACOWANIA Data ostatniej modyfikacji: 17.07.2024
SZWABSKI przym.
Słowniki:
SStp, SXVI, Kn (szwabskapod: szwab), T, L (bez cyt.), SWil, SW, SJP notują
Formy: lp M. m szwabski; ż szwabska; n szwabskie; D. m szwabskiego; ż szwabskiej; C. m szwabskiemu; B. ż szwabską; n szwabskiego; szwabskie; Ms. m szwabskim; ż szwabskiej; lm M. mos szwabscy; nmos szwabskie; D. szwabskich; B. nmos szwabskie; Ms. szwabskich
Znaczenia:
»związany ze Szwabią«: Trewirowie oznáymowáli/ iż Szwabskich wśi sto v brzegu Renu koszem leży chcą sie przepráwowáć/ Násue y Cymberyuszá bráćią Hetmány máią. CezWargFranc 24. Narod Szwábski nád wszystkie Niemce bitnieyszy y namężnieyszy/ bárzo szeroko idźie. CezWargFranc 74. Część osobliwsza Szwábskiey źiemie iest kśięstwo Wittemberskie/ ktore iákby przez śrzodek dźieli Neccáro rzeká/ pene lásow/ y gor. BotŁęczRel I 133. PRzy gránicách Szwabskich/ Báwárskich/ y Fránkońskich leży Norimberg/ w mieyscu piasczystym y nie vrodzáynym: przetoż ma lud bárzo kupiecki y zmyślny/ ták iż wystáwili swą oyczyznę iák iedno z bogátych miast Europskich. BotŁęczRel I 133. Opusczam Páństwá Szwábskie/ y Alsáckie/ y Grizonow [...]. BotŁęczRel III 79. Biskup Augustae miástá zacnego/ iest Pánem częśći Szwábskiey źiemie/ ktorą zowią Alogią/ y kilku inszych miast. BotŁęczRel IV 21. Swiádczą o tym miástá Ginsburg/ Vertingá/ Almángáuia/ y insze: świádczą toż rozmáite klasztory zakonniczek/ ktorych iest niemáło w Szwabskiey źiemi: miedzy ktorymi iest tám ieden Kanoniczek/ ktore wszystkie są ze krwie zacney. BotŁęczRel IV 22. Szwab / Sueuus [...] Szwábska źiemiá. Kn 1127. Szwabski też cyrkuł pewnie przybędzie w kilku dniach; ma go być koło pięciu tysięcy. SobJListy 561. Pod Báránem: Niemiecka źiemiá/ Fráncya/ Anglia/ Máła Polská/ Burgundya/ Szwabska źiemiá/ Florencya/ Ferrárya/ Krákow/ Padwá/ Veroná/ etc. CiekAbryz C. Ale i Krol Fráncuski nie mniey Philippá Xiążęćiá Szwábskiego przez swe Posły Innocentemu zálecał ná tęż Cesarską godność/ áby mu do niey dopomogł/ wiele po nim Stolicy Apostolskiey obiecuiąc. Atoli nie ták pilnie około tego záchodźił u Papieżá Xiążę Swewij ábo Szwábskie/ iák Otto/ ktory też Oycá swego Henryká Cesárskiego Brátá wielkie przysługi Kośćiołowi Rzymskiemu uczynione przekładał Papieżowi/ ktorego też miał po sobie. W tym iednák łáskę pokazał Szwábskiemu Xiążęćiu Philippowi/ że/ co był od Celestyná wyklęty/ Sutrynowi Biskupowi kazał go od klątwy uwolnić/ ieśliby Arcybiskupá Sálernitáńskiego od więźienia uwolnił [...]. KwiatDzieje 2. Ná trzech się skłániano: ná Fryderyká Krolá Sycylii/ ná Philippá Xiążę Szwábskie/ i ná Ottoná. KwiatDzieje 8. Nie vstáie też Guberium Cesárskie dáley insistere y sollicitare v rożnych niektorych Xiążąt Páństwá Rzymskiego, tráktuiąc, o vstąpięnie ludźi y Tropow swoich, ná potrzeby Cesárzá I. M. aby ich ieszcze trzymáli y sámiz pro omni necessitate, y spodźiewa się że ná vśilne instáncye Cesárzá I. M. Cirkuły Fránkonskie y Szwábskie zechcą pozwolić Cesárzowi I. M. pro auxilio certum numerum Zołnierstwá, ták do Węgier iáko y ná obronę Kráiow należących do Korony Hiszpánskiey [...]. WiadCudz 1698 24 V 1 nlb. Lwi trzey błękitni koronowani z ośminastą serc do kołá: Duńska źiemia Lwi trzey czarni, Szwabska Ziemia. KluczPam Bv. [...] Brzeg Morski Norwegią oblewáiący, nie iest dla wielorybow bespiecżny: przeciwko ktorych furyom záżywáią Zeglarze Lekárstwa z bobru ktore gdy w Morze rzucáią monstrá wszystkie nádoł idą Gothowie przedtym słysząc grzmoty do Niebá strzeláli iákby Bogow rátowáli, ktorych ze ktoś áttákował, rozumieli Szwabską źiemię nayprzednieyszą w Niemczech Plutárchus náźywa Tá zdawná miáłá Krolow, potym Xiążąt. DrewsWybór I6v. W SWEWII GORNEY, albo Alemmanii vulgò Schwaben zwáney, aliàs Szwabskiey Ziemi, z kąd płotná szwabskie wyśmienite. ChmielAteny II 229. Ná tę Woynę poszli Konrad II. Cesarz, Ludwik VII. Krol Fráncuski Rogerius Sicyliyski y Neapolitański Krol, Szwábscy y Bawárscy Xiążęta, Henryk Polski Bolesławá Brát, z Anglii y z Wegier, z Flandryi, z Weneckiey Flotty, ták liczne zebráne Woyska, że nie Palestynę, lecz cáły Swiat, mogłyby byli záwoiować [...]. ChmielAteny II 723. DUCES Xiążęta genuine Wodzowie, po Łacinie Duces że ducunt, wodzą Woyska, Powiat według postanowienia Ottona Cesarza, ktorych kreowano zaraz stanowiąc PORZĄDEK Stanow Imperii czterech Brunszwickiego, Bawarskiego, Szwabskiego y Lotaryńskiego. ChmielAteny1755 I 505. W niektorych Europeyskich Prowincyach, iest Religia Katolicka y Luterska, iako to w Frankonii, Szwábskiey Ziemi, Alsacyi, Westfalii, Szląsku, w Turindze. ChmielAteny1755 I 1019. Tu iest w tym Páństwie y Cyrkule Szwabskim Miasto Konstancya Biskupie Imperialne, wolne, nad Ieziorem Bodamicus. ChmielAteny IV 266. A nim przyszli do tey Posesiyi, panowali tu Xiążęta Sáscy, Frańkońscy, y Szwabscy. ChmielAteny IV 270. Szwabski. Schwäbisch. de Souabe. T III 2279. P. Jak się nazywią te dziesięć Cyrkuły Niemieckie? O. Nazywaią się tak: Austryacki, Szwabski, Bawarski, Frankoński, wyższego y niższego Palatynu, Westwalski, wyższego y niższego Renu, wyższey y niższey Saxonii, y Burgundzki, ktory teraz do Francyi iest przyłączony. FormZeb 43. Trzęsienie ziemi, ktore było 1 Listopada, dało się uczuć w wielu miastach Szwabskich, Bawarskich, Frankonij, nieszkodliwie iednak, wyiowszy Donawer [...], gdzie cześć murow skołatało. BohJProg II 205. Szwaycarowie niemaią u siebie ani chleba, ani wina, ile im tego potrzeba, przymuszeni są tych żywności szukać w Medyolańskim Xięstwie y w okręgu Szwabskim. StanyanOżgaObraz 157. Cyrkuł SZWABSKI zamyka w sobie: i. Xięstwo Wirtemberskie, na zachod ktorego, iest Xięstwo Badeńskie: pod liczbą 26 Biskupstwo Auszpurskie. SzybAtlas 46.
[więcej cytatów w Korpusie Barokowym]
Autorka: MSB