W TRAKCIE OPRACOWANIA Data ostatniej modyfikacji: 17.07.2024
*SZYDEŁKO rzecz. n
Słowniki:
SW (zdr. od szydło), SJP notują
SStp, SXVI, Kn, T, L, SWil nie notują
Formy: lp D. szydełka; B. szydełko; N. szydełkiem
Znaczenia:
»ostro zakończony metalowy pręcik służący do wytwarzania tkaniny «: Plebeiuszowy lepák do toporká/ szydełká/ chętką zmyká się/ to chodáczki plećie/ kominki/ piece/ lepi/ wrzećioná struże/ młynki kołká sporządzá/ záraz znáć kto ad imperium, á kto ad seruitutem natus, doyść łácno komu Bog przy porodzeniu złoto/ á komu żelázo nádáł/ tamći honoratissimi, á ći vilissimi zostáią. JanowPołów C2v. Iednák ile miałkim mym dochodzę poięćiem/ iż Ian S. nie po Polsku áni po Litewsku rozumieiąc/ Instrukcyą dáł/ ále po cudzoźiemsku/ ábowiem kto w nászych kráiách zá pospolitą monetę złotá nabywa/ ten pewnie stráći/ y nie zbogáći się/ ale kto do Indyi ná drugi świát po złoto zápuśći się tam pewnie podług Historyi tamtego świátá/ zá błáhe zwierćiádło/ zá szydełko/ zá ládá nożyk/ zá gozdź/ ták wiele złotá może nábyć/ że w nászych Kraiách w znáczny podskoczyłby dostátek [...]. JanowPołów D3v. POstaw ná wierzchu gory ná drzewcu iákim znak znáczny, (iáki napewnieyszy będźie tarcza we srzodku igłą álbo szydełkiem subtelnym przebita na wskroś, y máiąca około tey dźiury, okryślone cyrkuły iednákowe z obudwoch stron fárbámi rożnymiey, dla wygody ná dálekie widzenie) y iego wysokość wymierz sposobámi mierzenia wysokośći niedostępnych [...] z obudwoch placow. SolArch 140. Staroświeccy ludzie pisywali náprzod ná palmowym liśćiu, potym ná skurkách drzewowych, zkąd wzięto słowo Liber, potym ná deszczkách powleczonych woskiem, gdzie rysowáno pismá kończátym szydełkiem, záostrzonym do pisaniá, á płaskim do zagładzánia [...]. RolJabłJADziej 146. Weź iaie swieże w Maiu przebiy igłą lub szydełkiem w oboch końcach, wydmiy z niego wszystko, dopiero do prożnego naley prawdziwey samey rosy przed Wschodem słońca zbieraney, y to w Maiu, bo innych czasow nie iest tak czysta y spráwiedliwa rosa, y to nie podeszczu Nalawszy pełną skorupkę iaia, woskiem ciepłym dobrze zatkay obie w końcách iaia dziury [...]. ChmielAteny III 509.
[więcej cytatów w Korpusie Barokowym]
Patrz szydło.
Autorka: MSB