Słownik XVII wieku

Znaczenia:

1. »część ciała człowieka lub zwierzęcia łącząca głowę z tułowiem«: Niesłuszna, aby ten Synaczek drogi w klejnoty złote tak miał być ubogi, gdyż szyjka Jego słoniowej się kości równa, a piersi śniegowej białości. GrochWirydarz 63. A to ust rubin, perłom równe lice, Gwiazdy szczere dwie żrzenice, Na szyjkę białą kędziorki spuszczone, Złotem słońca powleczone. TwarSRytTur 157. Sukienka zielona, podlejsza, na której koło szyjek perełek trocha, z kaszcikiem, w którym rubin nieprawdziwy. InwDomLwowGęb 2 315. Bá gádu, gádu, á pśi w krupy; dlá mnie sámego każ z gotowáć Pásztećik; z Fráncuská ze śpiku Lwich kośći, z ięzykow pádálczych, z szyiek niedzwiadkow, y z mozgow piąći Bázyliszkow. AndPiekBoh 10. WEś szyiek rákowych obránych co chcesz, warz ie dobrze w mleku owczym, (może y w krowim) potym rozwierć w donicy, y roztworz tymże mlekiem, przyday do tego migdałow tłuczonych, mąki ięczmienney Krochmalu żołtkow iáiowych, Cukru, wszystkiego co potrzebá, zmięszay, przywarz, niech tego chory záżywa, uznasz pomoc. CompMed 138. Gdyby perła każdy ząbek, Gąbka, iak malina: Szyika bielsza, niż twóy rąbek, Hożaś, gdyby trzcina. KniaźWesele 195.

2. »zwężona, wydłużona część jakiegoś przedmiotu lub rośliny«: Para flaszek porcelanowych z srubkami srebrnymi, złocistymi, z wąskimi szyjkami. InwWilan 43. Nadto, rzeczoné naczynié w inny sposób zalédwieby wodą napełnić można: gdyż powietrzé dlá małéy szyyki z boku wyyściá, oparłoby się napełniéniu. HubeKocWstęp 210. [...] złączywszy naczynia iak Fig: 21. okazuie, Szyikę E naczynia C odetkawszy, należy w nie wsypać kredy niezbyt drobney, albo marmuru drobnego, na kredę lub na marmur nalać oleiu witriolu wodą rowolnionego (§. 35.) mięszanina w kródce, zawre stałopłyn z niey wychodzący powietrze przez szyikę E wypędzi [...]. OsińGat 74. Znamié (stigma), Táb. V. Fig. 2. d. iest sam wiérzchołek słupka, różnie ksztáłtny, lepko wilgotny. W tém známiéniu iest otwór bardzo szczupły, który ciągnie się szyyką aż do zarodka; przezéń péłek dostáwszy się do słupka, szyyką do zarodka dochodzi, i tam uksztáłconé nasiona upłádniá, té upłodnioné powoli doyźrzéwaią, i zarodek się w owoc przemiéniá. KlukCzenBot 112. Bywá czasém, iż znamié nie na szyyce słupka znáyduie się, iak Táb. V. Fig. 2: ale bezpośrzednie na samym zarodku iest osadzoné, iak np. u maku, tulipanu i t. d: i w tén czas Botaniści nazywaią ié (stigma sessile). KlukCzenBot 113.