W TRAKCIE OPRACOWANIA Data ostatniej modyfikacji: 13.11.2025
SZYNKWAS rzecz. m
Słowniki:
L (XVII), SWil, SW, SJP notują
SStp, SXVI, Kn, T nie notują
Najwcześniejsze poświadczenie: 1669-1677
Formy: lp M. szynkwas; D. szynkwasu; N. szynkwasem; Ms. szynkwasie; ~ lm C. szynkwasom
Etymologia: <z niem. Schenkfass>
Znaczenia:
»lada w karczmie, przy której pije się trunki«: Obudwu natur w sobie wyraził mikstury: I miejskiej, i szlacheckiej; a od tego czasu Niechajby szlachcic żony nie brał od szynkwasu. PotFrasz4Kuk I 391. Boć się ia też rad czásem widuię z szynkwásem/ Pijam z cyny y ze śkłá/ bá y z konwie czásem. NowSow E4. Że P. Jan starszy owę powabną i delikatną kompleksyjkę przez zbyteczne pijaństwo w trąd jakoby w jaszczur sobie oprawił, czopa i szynkwasu podłego pilnując, konie, porządek, rynsztunek i szacowną niejednę wyprawę przemarnował i przemataczył. MałpaCzłow 211. Co powiem o inszych, które smrodliwym ojców i mężów swoich warsztatom albo szynkwasom asystują, a biorą na siebie nieprzyzwoitą tych, o których się powiedziało, proporcyją już to rogów, już kamizol, już czubów i inszych strojów, zażywając do woli, bez różnicy, i w tym się zyskowi garca, wysłudze chłopów (Kaśka, daj piwa) nadstawiając ogromnie. MałpaCzłow 291. [...] szafa prosta w długu od kaczmarza wzięta 1, skrzynka także w długu wzięta bez zamknięcia 1, kłod kapustnych 3, drybusek 1, szynkwas 1, węborków 4, sondów nieoprawnych 2, szkopek 1, fasa do ryb 1, sito 1 [...]. InwChełm 118. Pisano go przy szynkwasie, Tak rok jakoś o tym czasie. DzwonStatColumb 1. Nie siadaj blisko wody, wolisz przy szynkwasie, Pełni do towarzystwa za zdrowie swej Kasie. DzwonStatColumb 10.
[więcej cytatów w Korpusie Barokowym]
Autorka: KK