W TRAKCIE OPRACOWANIA Data ostatniej modyfikacji: 08.05.2024
SZYSZAK rzecz. m
Słowniki:
Kn, T, SJP notują
SStp, SXVI (?), L (?), SWil (?), SW (?) nie notują
Najwcześniejsze poświadczenie: 1612
Formy: lp M. szyszak; N. szyszakiem; Ms. szyszaku
Etymologia: <węg. sisak>
Znaczenia:
»ochronne nakrycie głowy rycerza, hełm«: Niegodne cienia twe wysokie cnoty, godniejsze gmachów i opony złot, gdzie by Minerwa sama swą osobą mieszkała z tobą, gdzie szyszak świetny, zjąwszy sobie z głowy, zawiesić i grot postawić hartowy, gdzie tarcz ogromną mogła mieć na kołku zaraz przy stołku. MiasKZbiór 209. Potrzeba było ten kamień vrodzeniem ozłocony/ tarczą y palmą otoczyć/ atramentem y krwią zalać/ szyszakiem y wieńcem przyozdobić. WojszOr 233. Origo stem: Hełm. Herb Polski Nadany od K. Bolesława Krzywouste[go] Rok. 1111 [...] Ma bydz Szyszak s ktore[go] wychodzą 2 Rogi a miedzy Niemi Ogon bydleczy abo raczy 2 Listy debowe. HerbOr 644. Iako Bitnego Syn Gradywa zaraz z Młodu, nieiako Parys Delikatnym złotęm ale Marsowym twardym skronie zdobił Szyszakiem. PasPam 206. A iá iako Graekowie po zburzoney Troiey/ Nie leniwo náwrocę ku cháłupce moiey. Kędyć będę wyliczáł/ trudy y niespáne Nocy/ y dni w-sprzykrzonym Szyszaku przetrwáne. KochProżnLir 183.
[więcej cytatów w Korpusie Barokowym]
Autorzy: SPas, MM