Słownik XVII wieku

Warianty fonetyczne: TARANTULA, TARANTUŁA

Słowniki:
Kn, T, L, SWil, SW, SJP notują
SStp, SXVI nie notują

Najwcześniejsze poświadczenie: 1621-1643

Formy: lp M. tarantula // tarantuła; D. tarantuli

Znaczenia:

»rodzaj jadowitego stworzenia (być może pająka, skorpiona lub jaszczurki)«: Krzéczék robak/ Tárantułá. [...] Stellio, [...] Ascalabotes, [...] Colotes, [...] Galeotes, [...] quia ab eo icti rident perpetuò, sed et plorant, canunt, dormiunt, faltant, tremunt. [...] qui remedium contrà hoc malum compertum asserit esse concentum musicum, statim ictis adhibitum, quo illi audito tamdiu tripudiant donec venenum consumat vires. Tarantula vulgò [...], Pellis stellionis lucidis guttis, ceu stellis conspicua est, et comitali morbo remedium, quam quotannis, exuit at deuorat. binc symbolum est inuidi et fraudulenti, [...]. Lacertae minori similem esse ait Ammian [...]. Aliud genus minus ex araneorum genere asserit [...]. Stillionem legit [...]. à stillis, i. guttis, quibus conspersus est. Aliud est Skrzéczék. Kn 325. Tárantulá/ v. Krzéczék. Kn 1126. [...] na ukąszenie iaszczurki Tarantuli niemasz innego remedium, tylko słuchać muzyki po niey tańcować do potu. ChmielAteny III 220. Powiadają, że natey żmii ukąszenie, granie y spiewanie, iako na Tarantuli iad pomaga, iako z tey samey spaloney żmyi, proszek i wątroba juvant ukąszonego. ChmielAteny III 316. Potych wszytkich szersciach, ale z nich compositum, Tarant, niby Tarantula pstra iaszczorka w Włoszech; [...]. ChmielAteny III 475. Nie mniey dziwna iest GADU Species TARANTULA od Miasta Tarenta w Włoszech, inaczey Phalangium, albo Pstra Jaszczurka, iak tarant, kolorami z natury ukształcona, powierzchownie, á we wnątrz iad okrutny nosi, od ktorego ludzie smieią się, płaczą, wrzeszczą. Na ukąszenie naylepsze y doświadczone remedium w tym punkcie na Trąbie, albo Arfie granie, ktore zarazę odpędza. ChmielAteny1755 I 501. Krzeczek, g. krzeczka, tarantuła robak. [...] Tarantel, Erd-Spinne. tarantule. T III 661. Tarantula, krzeczek. eine Tarantel. tarantule. T III 2296.