W TRAKCIE OPRACOWANIA
Data ostatniej modyfikacji: 31.01.2023
Najwcześniejsze poświadczenie: 1610
Etymologia: <
łac. terminus 'kres'>
Znaczenia:1.jęz. »wyraz należący do słownictwa specjalistycznego«: Términ szkolny v Grámátyków/ Diáléktyków/ filozofów/ Jurystów/ Lekárzów. Item Aptekárzów [...]. Kn 1140.
Términ sądowy [...] v. Pozwánie 3. Kn 1140.
AUTEUR [...] AUTOR terminem nauk mowi się o tych wszystkich ktorzy wydali na świat pisma iakie. DanKolaDyk I, 156.
DEFINITEUR [...] DEFINITOR urząd zákonny, rada Przełożonego [...] Termin zażywany z Zakonie S. Franciszka. DanKolaDyk I, 430.
Po Grecku tákże effertur terminem znáczącym vter vini, aliás worek, álbo burdiuk winá, że ma wyśmienite y obfite winnice [Damaszek]. ChmielAteny II 509.
Jednym greckim [terminom] wybaczam, bo to jako kolebka nauk władzą uknowania i utworzenia onych ma swoje tak powszechne i przywiązane wyrażenia, iż języka uczonego dawnego greckiego i uniwersalne nie przeszły w wymowie i kiedy łaciński w Rzymie, fancuski wszędzie, dzisiaj jeszcze pierwszy grecki wykopują; dykcjonarze wartują [wertują, przeglądają] i terminów zażywają. JabłJAWierFil 487.
Termin [...]. T III 2308-2309.
▲
Ustabilizowane połączenia wyrazowe:
▲
termin aptekarski:
CONCASSER [...] UTRZEC, uwiercić termin Aptekarski, utłuc młotkiem, albo tłuczkiem korzenie iakie. DanKolaDyk I, 337.
▲
termin myśliwski (
sz. zm.):
Myśliwskie to terminy, ktorzy chárćią gębą zową trąbą, nogi záięce skokámi. OvOtwWPrzem 31.
Masztalerz Żebrowskiego, w myśliwskim terminie Źle perfekt, obaczywszy na piasku znak tropu, Dojźry kobylej głowy zbutwiałego trzopu W nadwiślnym chruście; że się nie przypatrzył lepiej, Nadzieja go z niezmierną radością zaślepi. PotFrasz4Kuk I 278.
BAUGE terme de chasse [...] Volutabrum [...] BAGNO Kałuza doł termin myśliwski mieysce gdzie Dzik Spoczywa y inne okrutne zwierze ktore zawsze iest nieczyste y bagniste. DanKolaDyk I, 183.
Terminem tedy myśliwskim zapadły się zwirz zowie, gdy przed zawieruchą tam wszedł, a wychodów z ostępu na okół tychże i świższych nie widno. RadziwHDiar 210.
Terminy Łacinskie Myśliwskie są te,
Retiá tendere, Sieci rzucić: Suitus claudere, to iest Knieie obsaczyć [...]. ChmielAteny1755 I 80.
▲
termin prawny:
AUTORISATION [...] Terme de Palais Auctoritas [...] DANIE władzy, Autoryzacya. Termin prawny. Moc ktorą mąż żonie daie do tranzakcyi iakiey. DanKolaDyk I, 156.
▲
termin teologiczny:
ATTRIBUT [...] (terme de Théologie [...]) Divinum nomen [...] ATTRIBUTA termin Teologiczny ktory się mowi o wszystkich doskonałościach ktore są w Bogu, iako Sprawiedliwość, miłosierdzie etc. DanKolaDyk I, 143.
2. »stan, sytuacja, okoliczności«: Tegoż dniá Pan Stárostá Sánocki wziął pewną wiadomość/ iż Dimitrz ten nowy życzy sobie łáski y baczenia K. I. M. áby go pod opiekę swą wziął iednák z głupstwáli z pychyli/ chce Krolá I. M. poselstwem anticipare, barzo we złych terminách rzeczy iego: bo cará áż po samę Káługę podbiega z Moskwy/ ludzi przy nim máło nie vfa Moskwie. BielDiar Cijv.
Sąsiad zły/ práwo ćięszkie/ iam poszłá ná onę/ Cártágińską wzgryźliwych terminách Dydonę. KochProżnLir 168.
[więcej cytatów w Korpusie Barokowym]
Autorka: